USA, CoCom i embargo strategiczne. Kontrola dyfuzji technologii podwójnego zastosowania w czasie zimnej wojny, ze szczególnym uwzględnieniem PRL

Sikora, Mirosław (1981– )

doi:0419-8824

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

USA, CoCom i embargo strategiczne. Kontrola dyfuzji technologii podwójnego zastosowania w czasie zimnej wojny, ze szczególnym uwzględnieniem PRL Sikora, Mirosław (1981– )

Struktura obiektu

USA, CoCom i embargo strategiczne. Kontrola dyfuzji technologii podwójnego zastosowania w czasie zimnej wojny, ze szczególnym uwzględnieniem PRL

Dzieje Najnowsze : [kwartalnik poświęcony historii XX wieku] R. 50 z. 4 (2018)

Sikora, Mirosław (1981– )

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Warszawa

2018

s. 97-154 ; Streszczenie w jęz. polskim i angielskim ; Dofinansowano ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa ; 23 cm

Czasopismo/Artykuł

Embargo [KABA] ; Coordinating Committee for Multilateral Export Controls (CoCom) ; Zimna wojna [KABA] ; wywiad naukowo-techniczny ; Europa Wschodnia -- stosunki -- Stany Zjednoczone -- 1945-1990 [KABA] ; Stany Zjednoczone -- stosunki -- Europa Wschodnia -- 1945-1990 [KABA]

Artykuł systematyzuje stan badań nad zagadnieniem embarga strategicznego stosowanego przez państwa zrzeszone w Coordinating Committee for Multilateral Export Controls wobec państw komunistycznych w dobie zimnej wojny. Zostały scharakteryzowane zasoby archiwalne oraz wskazane nowe możliwe perspektywy badawcze. Na przykładzie PRL omówiona została amerykańska polityka udzielania tzw. wyjątków na sprzedaż dóbr podwójnego (cywilnego i wojskowego) zastosowania państwom RWPG. Ponadto wykorzystano dokumenty wywiadu polskiego, prezentujące rozbieżności w łonie państw CoCom na tle sprzedaży nowych technologii do ZSRR i pozostałych państw bloku komunistycznego.

Adler-Karlsson G., Western Economic Warfare 1947–1967. A Case Study in Foreign Economic Policy, Stockholm 1968.
Andrew Ch., Mitrokhin V., The Mitrokhin Archive. The KGB in Europe and the West, London 2000.
Aoi T., Historical Background of Export Control Development in Selected Countries and Regions U.S., EU, U.K., Germany, France, Hungary, Russia, Ukraine, Japan, South Korea, China, India and ASEAN, International Security Trade Control Department Trade and Logistics Division Mitsui & Co., Ltd., [b.m.w.] 2016.
Bromley M., Griffiths H., End-User Certificates: Improving standards to prevent diversion, „SIPRI Insights on Peace and Security” 2010, no. 3.
Cain F., Computers and the Cold War: United States Restrictions on the Export of Computers to the Soviet Union and Communist China, „Journal of Contemporary History” 2005, vol. XL (1).
Cantoni R., Transnational Reactions to the Soviet Oil Offensive: EEC and NATO Debates on Oil Exports and Pipeline Technology (1960–1962), w: Technology in Times of Transition. 41 ICOHTEC Symposium 2014, ed. E. Helerea, M. Cionca, M. Ivănoiu, Braşov 2014, s. 41–46.
Chmurkowski J., Embargo strategiczne, Warszawa 1971.
Dobson A.P., US Economic Statecraft for Survival, 1933–1991. Of Sanctions, Embargoes and Economic Warfare, London–New York 2005 (ed. 1, 2002).
European Integration and the Atlantic Community in the 1980s, ed. K.K. Patel, K. Weisbrode, New York 2013.
Fallenbuchl Z.M., East-West Technology Transfer. Study of Poland 1971–1980, Paris 1983.
Gaps in the Iron Curtain. Economic relations between neutral and socialist countries in Cold War Europe, ed. G. Enderle-Burcel, P. Franaszek, D. Stiefel, A. Teichova, Cracow 2009.
Goldberg R., Technology and East-West Trade, Washington (DC) 1979.
Kluska B., Właściwe bity informacji. Geneza, koncepcje i próby wdrożenia Krajowego Systemu Informatycznego, w: Polska informatyka. Systemy i zastosowania, red. J.S. Nowak, B. Ostrowska, Warszawa 2017, s. 11–60.
Latoszek E., Proczek M., Organizacje międzynarodowe we współczesnym świecie, Warszawa 2006.
Lewis N., Peering through the Curtain. Soviet Computing through the Eyes of Western Experts, „IEEE Annals of the History of Computing” 2016.
Lüthi L.M., Chiny – ZSRR. Zimna wojna w świecie komunistycznym, tłum. J. Pawłowski, K. Urban-Pawłowska, Warszawa 2011.
Łoś-Nowak T., Stosunki międzynarodowe. Teorie – systemy – uczestnicy, Wrocław 2006.
Macrakis K., Seduced by Secrets. Inside the Stasi’s Spy-Tech World, Cambridge 2008.
Mastanduno M., Economic Containment. CoCom and the Politics of East-West Trade, Ithaca (NY) 1992.
Monkiewicz G., Monkiewicz J., Ruszkiewicz J., Zagraniczna polityka naukowo-techniczna Polski. Diagnoza, uwarunkowania, kierunki, Wrocław 1989.
Naylor R.T., Patriots and Profiteers. Economic Warfare, Embargo Busting, and State-Sponsored Crime, Montreal 2008 (ed. 1, 1999/2001).
Richelson J.T., The Wizards of Langley, Inside CIA’s Directorate of Science and Technology, Boulder (CO)–Cumnor Hill (Oxford) 2001.
Rudka A., Koncepcja stanowiska Polski wobec ograniczeń CoCom, Warszawa 1988.
Rudolph K., Wirtschaftsdiplomatie im Kalten Krieg. Die Ostpolitik der westdeutschen Großindustrie 1945–1991, Frankfurt am Main–New York 2004.
Sanchez-Sibony O., Red Globalization. The Political Economy of the Soviet Cold War from Stalin to Khrushchev, New York 2014.
Sikora M., Informational support of civilian intelligence for heavy industry (including machine industry) and the Energy sector in the Polish People’s Republic in the years 1970–1990, „Studia Historiae Oeconomicae” 2018, no. 35 [w druku].
Sikora M., Koncesjonowany kapitalizm. Służba Bezpieczeństwa MSW a „spółki polonijne” w PRL (1976–1989), „Dzieje Najnowsze” 2013, nr 3.
Sikora M., Pro publico bono? Wywiad w służbie przemysłu farmaceutycznego PRL 1973–1989. Szkic problemu, w: Studia nad wywiadem i kontrwywiadem Polski w XX wieku, t. II, red. W. Skóra, P. Skubisz, Szczecin 2015, s. 597–630.
Sikora M., „Terapia czarnorynkowa”. Pomoc wywiadu MSW dla branży farmaceutycznej i biotechnologicznej w PRL 1960–1990, „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 2017, nr 4.
Sikora M., Wirtschaftliche Innovation durch Spionage. Forschung, Entwicklung und der Geheimdienst in der Volksrepublik Polen 1970–1990, „Jahrbücher für Geschichte Osteuropas” 2014, H. 4.
Sikora M., Wywiad MSW PRL jako instrument przełamywania embarga i śledzenia globalnych trendów w mikroelektronice 1971–1990, „Studia Polityczne” 2015, nr 4 (40).
Sikora M., Zakres zainteresowania radzieckiego wywiadu naukowo-technicznego w okresie rządów Michaiła Gorbaczowa. Z perspektywy wymiany informacji wywiadowczej pomiędzy MSW PRL i KGB ZSRR, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2015, nr 12.
Weiss G.W., Duping the Soviets. The Farewell Dossier, „Studies in Intelligence” 1996, vol. XXXIX.
Weyhrauch B.B., Operation Exodus: The United States Government’s Program To Intercept Illegal Exports of High Technology„ „Computer/Law Journal” 1986, vol. 7, Issue 2.
Zatlin J.R., Out of the sight: Industrial Espionage, Ocular Authority and East German Communism, 1965–1989, „Contemporary European History” 2008, vol. XVII, no. 1.
Липкин М.А., Между ФРГ и Японией: СССР в поисках стратегического партнерства в середине 1950-х – первой половине 1970-х годов, „Новый исторический вѣстникъ” 2015, № 4 (46), s. 77–101.
Чертопруд С.В., Научно-техническая разведка от Ленина до Горбачева, Москва 2002.