Tytuł:

Pars pro toto i monosandalizm (na kanwie monografii Thorsberger Moor)

Inny tytuł:

Pars pro toto and monosandalism (based on the Thorsberger Moor monograph) ; Archeologia Polski T. 63 (2018)

Twórca:

Baranowski, Tadeusz

Współtwórca:

Zych, Iwona : Tł.

Wydawca:

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

Miejsce wydania:

Warszwa

Data wydania/powstania:

2018

Opis:

24 cm

Typ obiektu:

Czasopismo/Artykuł

Temat i słowa kluczowe:

Skandynawia ; Thorsberger Moor ; Illerup Ådal ; Alken Enge ; bagienne stanowiska ofiarne ; ofiary z broni ; dary ofiarne z ludzi ; monosandalizm

Abstrakt:

Na kultowych stanowiskach bagiennych z okresu rzymskiego z Danii i Niemiec odkryte zostały depozyty ofiarne z uzbrojeniem. Jednym z najbardziej znanych jest Thorsberger Moor niedaleko Szlezwiku. Opracowania umożliwiają pogłębioną interpretację różnych elementów kultury. Uważa się, że jako dary składano intencjonalnie zniszczoną broń pokonanych najeźdźców. Ma to stanowić dowód na zastosowanie reguły pars pro toto w stosunku do zwyciężonych wojowników. Za jeden z przykładów, odnoszących się do Thorsbergu podano znaleziska obuwia, niemal wyłącznie lewych butów. Ten przejaw monosandalizmu, który od starożytnych Greków począwszy, pojawiał się w różnych kulturach, nie może, jak się wydaje, potwierdzać reguły pars pro toto dla ofiar z ludzi, zwłaszcza w świetle takiego typu odkryć w Alken Enge, niedaleko Illerup Ådal

Bibliografia:

Bemman J. 2003, Romanisierte Barbaren oder erfolgreiche Plünderer? Anmerkungen zur Intensität, Form und Dauer des provinzialrömischen Einflusses auf Mitteldeutschland währendder jüngeren Römischen Kaiserzeit und der Völkerwanderungszeit, [w:] Antyk i barbarzyńcy: księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Kolendo w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, A. Bursche, R. Ciołek red., Warszawa, s. 53–108
Biborski M., Ilkjær J. 2006a, Illerup Ådal, 11, Die Schwerter, Textband, Århus
Biborski M., Ilkjær J. 2006b, Illerup Ådal, 12, Die Schwerter, Tafelband, Århus
Carnap-Bornheim von C. 2014, Zum Stand der Erforschung des Thorsberger Moorfundes, [w:] R. Blankenfeldt, C. von Carnap-Bornheim, W. Dörfler, J. Gräf, K. Kelm, N. Lau, S. Matešić, Fund- und Forschungsgeschichte, naturwissenschaftliche und materialkundliche Untersuchungen, Das Thorsberger Moor, 4, C. von Carnap-Bornheim red., Schleswig, s. 421–444
Carnap-Bornheim von C., Ilkjær J. 1996a, Illerup Ådal, 5, Die Prachtausrüstungen, Tedxtband, Århus
Carnap-Bornheim von C., Ilkjær J. 1996b, Illerup Ådal, 6, Die Prachtausrüstungen, Tafelband, Århus
Carnap-Bornheim von C., Ilkjær J. 1996c, Illerup Ådal,7, Die Prachtausrüstungen, Katalog, Århus
Carnap-Bornheim von C., Ilkjær J. 1996d, Illerup Ådal, 8, Die Prachtausrüstungen, Grabungsdokumentation und Fundliste, Århus
Czarnecka K. 1994, The re-use of Roman military equipment in Barbarian contexts. A chainmail souvenir? „Journal of Roman Military Equipment Studies”, 5, s. 245–253
Dąbrowski K., Kolendo J. 1967, Z badań nad mieczami rzymskimi w Europie środkowej i północnej, „Archeologia Polski”, 12/2, s. 383–426
Dąbrowski K., Kolendo J. 1972, Les épées Romains découvertes en Europe centrale et septentrionale, „Archaeologia Polona”, 13, s. 59–109
Gräf J. 2014, Die Lederfunde aus dem Thorsberder Moor, [w:] R. Blankenfeldt, C. von Carnap--Bornheim, W. Dörfler, J. Gräf, K. Kelm, N. Lau, S. Matešić, Fund- und Forschungsgeschichte, naturwissenschaftliche und materialkundliche Untersuchunge, Das Thorsberger Moor, 4,C. von Carnap-Bornheim red., Schleswig, s. 231–345
Holst M. K., Heinemeier J., Hertz E., Jensen P., Løvschal M., Mollerup L., Odgaard B.V., Olsen J., Søe N. E., Kristiansen S. M. 2018, Direct evidence of a large Northern European Roman period martial event and postbattle corpse manipulation, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, G.R. Milner red., May 21, 2018, https://doi.org/10.1073/ pnas. 1721372115
Ilkjær J. 1990a, Illerup Ådal, 1, Die Lanzen und Speere, Textband, Århus
Ilkjær J. 1990b, Illerup Ådal, 2, Die Lanzen und Speere, Tafelband, Århus
Ilkjær J. 1993a, Illerup Ådal, 3, Die Gürtel. Bestandteile und Zubehör, Textband, Århus
Ilkjær J. 1993b, Illerup Ådal, 4, Die Gürtel. Bestandteile und Zubehör, Tafelband, Århus
Ilkjær J. 2001a, Illerup Ådal, 9, Die Schilde, Textband, Århus
Ilkjær J. 2001b, Illerup Ådal, 10, Die Schilde, Tafelband, Århus
Ilkjær J. 2000, Illerup Ådal. Archaeology as a magic mirror, Århus
Ilkjær J. 2007, Illerup Ådal. Czarodziejskie zwierciadło archeologii, Warszawa
Ilkjær J., Lønstrup J. 1982, Interpretation of the great votive deposits of Iron Age weapons, „Journal of Danish Archaeology”, 1, s. 95–103
Iversen R. B. 2010, Kragehul Mose: Ein Kriegsbeuteopfer auf Südwestfünen, Moesgård
Jasińska Ł. 2005, Monosandaloi („jednobuci”) w literaturze i sztuce antyku, „Terminus”, 7/1–2 (12–13), s. 31–51
Lebeuf A. 2003, Stopa bosa, stopa obuta, Kraków
Løvschal M., Holst M. K. 2018, Governing martial traditions: Post-conflict ritual sites in Iron Age northern Europe (200 BC–AD 200), „Journal of Anthropological Archaeology”, 50, s. 27–39
Mazur M. 2014, „Nadzy” wojownicy. Echa przedchrześcijańskich rytów wojskowych związanych z odrzucaniem zbroi u dawnych Celtów, Germanów i Słowian, Kraków
Nørgård Jørgensen A. 2008a, Porskjær Mosefund. Jernalderen i Nordeuropa, Moesgård
Nørgård Jørgensen A. 2008b, Weapon-offering types in Denmark, 350 BC to 1200 AD.Definitions, chronology and previous interpretations, [w:] Glaube, Kult und Herrschaft. Phänomene des Religiösen im 1. Jahrtausend n. Chr. in Mittel- und Nordeuropa, Akten des 59. Internationalen Sachsensymposions und der Grundprobleme der frühgeschichtlichen Entwicklung im Mitteldonauraum, U. von Freeden, H. Friesinger, E. Wamers red., Frankfurt, s. 2–15
Nørgård Jørgensen A., Andersen H. C h r. H. 2014, Ejsbol Mose: Die Kriegsbeuteopfer im Moor von Ejsbol aus dem späten 1. Jh. v. Chr. bis zum frühen 5 Jh. n. Chr., Moesgård
Ørsnes M. 1988, Ejsbøl I: Waffenopferfunde des 4.–5. Jahrhundert nach Christus, Nordiskefortidsminder, 11, København
Rau A. 2016, Römische Gurt- und Gürtelteile in skandinavischen Votivplätzen mit Heeresausrüstungen, [w:] Archäologie zwischen Römern und Barbaren. Zur Datierung und Verbreitung römischer Metallarbeiten des 2. und 3. Jh. n. Chr. im Reich und im Barbaricum – ausgewählte Beispiele (Gefäße, Fibeln, Bestandteile militärischer Ausrüstung, Kleingerät, Münzen). Internationales Kolloquium Frankfurt am Main, 19.–22. März 2009, 2, H.-U. Voß, N. Müller-Scheeßel red., Bonn, s. 625–647
Das Thorsberger Moor, 1–4, 2014–2015, C. von Carnap-Bornheim red., Schleswig

Czasopismo/Seria/cykl:

Archeologia Polski

Tom:

63

Strona pocz.:

175

Strona końc.:

182

Typ zasobu:

Tekst

Szczegółowy typ zasobu:

Artykuł

Format:

application/octet-stream

Identyfikator zasobu:

0003-8180

Źródło:

IAiE PAN, sygn. P 320 ; IAiE PAN, sygn. P 321 ; IAiE PAN, sygn. P 319 ; kliknij tutaj, żeby przejść

Język:

pol

Język streszczenia:

eng

Prawa:

Prawa zastrzeżone - dostęp nieograniczony

Zasady wykorzystania:

Zasób chroniony prawem autorskim. Korzystanie dozwolone w zakresie określonym przez przepisy o dozwolonym użytku.

Digitalizacja:

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

Lokalizacja oryginału:

Biblioteka Instytutu Archeologii i Etnologii PAN

Dostęp:

Otwarty