Subtitle:

Przegląd Geograficzny T. 90 z. 3 (2018)

Publisher:

IGiPZ PAN

Place of publishing:

Warszawa

Description:

24 cm

Type of object:

Czasopismo/Artykuł

Abstract:

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie wieloletniej (1951–2015) zmienności przepływów średnich, maksymalnych i minimalnych rocznych i półrocznych oraz przepływów średnich miesięcznych Wisły (Tczew, Zawichost) i Bugu (Wyszków). Z wykorzystaniem testu Manna-Kendalla przeprowadzono wielowariantową analizę, na podstawie której określono kierunek, istotność i siłę trendów przepływów oraz wskazano okresy, w których doszło do zmiany kierunku trendów. W badanym okresie do zmiany takiej doszło dwukrotnie (ok. 1965 i 1980 r.). W przypadku przepływów maksymalnych stwierdzono przewagę tendencji malejących, a w przypadku przepływów minimalnych tendencji rosnących.

References:

1. ASI, www: dds.cr.usgs.gov/srtm/
2. Bartnik A., Jokiel P., 1997, Zmiany odpływu na obszarze Polski w latach 1971–1990 w świetle analiz jednorodności szeregów przepływów rzek, Wiadomości Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, 4, s. 67–85.
3. Dynowska I., 1971, Typy reżimów rzecznych w Polsce, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Prace Geograficzne, 28, s. 1–133.
4. Dynowska I., 1994, Reżim odpływu rzecznego, plansza 32.3. Odpływ rzeczny, [w:] Atlas Rzeczpospolitej Polskiej, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Główny Geodeta Kraju, PPWK, Warszawa.
5. Fal B., 1993; Zmienność odpływu z obszaru Polski w bieżącym stuleciu, Wiadomości Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, 3, s. 3–20.
6. Fal B., Bogdanowicz E., 2002, Zasoby wód powierzchniowych Polski, Wiadomości Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, 2, s. 3–38.
7. Hannaford J., Buysl G., Stahl G.K., Tallaksen L.M., 2013, The influence of decadal-scalevariability on trends in long European streamflow records, Hydrology and Earth System Sciences, 17, s. 2717–2733. https://doi.org/10.5194/hess-17-2717-2013
8. Jokiel P., Bartnik A., 2001, Zmiany w sezonowym rozkładzie odpływu w Polsce środkowej w wieloleciu 1951–1998, Wiadomości Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, 2, s. 3–16.
9. Jokiel P., Kożuchowski K., 1989, Zmiany wybranych charakterystyk hydroklimatycznych Polski w bieżącym stuleciu, Dokumentacja Geograficzna, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, 6, Warszawa.
10. Jokiel P., Stanisławczyk B., 2012, Roczne odpływy maksymalne i minimalne w dorzeczach Odry i Wisły w przekroju wieloletnim, Czasopismo Geograficzne, 83, 3, s. 133–143.
11. Kendall M.G., 1975, Rank Correlation Methods, Charles Griffin, London.
12. Kondracki J., 2002, Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
13. Mann H.B., 1945, Non-parametric test against trend, Econometrica, 13, s. 245–259. https://doi.org/10.2307/1907187
14. Marsz A.A., Styszyńska A., Krawczyk W.E., 2016, Długookresowe wahania przepływów rocznych głównych rzek w Polsce i ich związek z cyrkulacją termohalinową Atlantyku Północnego, Przegląd Geograficzny, 88, 3, s. 295–316. https://doi.org/10.7163/PrzG.2016.3.1
15. Marszelewski W., Dąbrowski M., 2010, Wieloletnie tendencje zmian odpływu Biebrzy, [w:] D. Wrzesiński (red.), Odpływ rzeczny i jego regionalne uwarunkowania, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 109–127.
16. Michalczyk Z., 2009, Średnie i skrajne odpływy z obszaru Polski, [w:] R. Bogdanowicz, J. Fac-Beneda (red.), Zasoby i ochrona wód. Obieg wody i materii w zlewniach rzecznych, Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 37–46.
17. McCabe G.J., Wolock D.M., 2002, A step increase in streamflow in the conterminous United States, Geophysical Research Letters, 29, s. 38‑1–38‑4.
18. Piniewski M., Marcinkowski P., Kundzewicz Z. W., 2018, Trend detection in river flow indices in Poland, Acta Geophysica, 66, 3, s. 347–360. https://doi.org/10.1007/s11600-018-0116-3
19. Pociask-Karteczka J., Limanówka D., Nieckarz Z., 2003, Wpływ oscylacji północnoatlantyckiej na przepływy rzek karpackich (1951‑2000), Folia Geographica, Series Geographica Physica, 33–34, s. 89–104.
20. Pociask-Karteczka J., 2006, River hydrology and the North Atlantic Oscillation: A general review, AMBIO: A Journal of the Human Environment, 35, 6, s. 312–314. https://doi.org/10.1579/05-S-114.1
21. Pociask-Karteczka J., 2017, Położenie hydrograficzne Polski na tle Europy, [w:] P. Jokiel, W. Marszelewski, J. Pociask-Karteczka (red.), Hydrologia Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 15–20.
22. Ruiz-Villanueva V., Stoffel M., Wyżga B., Kundzewicz Z.W., Czajka B., Niedźwiedź T., 2014, Decadal variability of floods in the northern foreland of the Tatra Mountains., Regional Environmental Change, 16, 3, s. 603–615. https://doi.org/10.1007/s10113-014-0694-9
23. Ruiz-Villanueva V., Wyżga B., Kundzewicz Z.W., Niedźwiedź T., Łupikasza E., Stoffel M., 2016, Variability of Flood Frequency and Magnitude During the Late 20th and Early 21st Centuries in the Northern Foreland of the Tatra Mountains, [w:] Z.W. Kundzewicz, M. Stoffel, T. Niedźwiedź, B. Wyżga (red.), Flood risk in the Upper Vistula Basin, GeoPlanet: Earth and planetary sciences. Springer, Berlin, s. 231–256.
24. Sen P.K., 1968, Estimates of the regression coefficient based on Kendalls Tau, Journal of the American Statistical Association, 63, s. 1379–1389. https://doi.org/10.1080/01621459.1968.10480934
25. Soja R., 2002, Hydrologiczne aspekty antropopresji w polskich Karpatach, Prace Geograficzne, 186, s. 7–130.
26. Stachý J., 1968, Zmniejszanie się odpływu rzek polskich w bieżącym stuleciu, Prace Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego, 95, s. 3–13.
27. Stachý J., 1969, Wieloletnia prognoza odpływu rzek polskich, Wiadomości Służby Hydrologiczno-Meteorologicznej, 5, 1, s. 5–64.
28. Stachý J., 1970, Wieloletnia zmienność odpływu rzek polskich, Prace Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego, 97, s. 1–42.
29. Stachý J., 1984, Odpływ rzek polskich w latach 1971–1980 na tle danych wieloletnich, Gospodarka Wodna, 5, s. 138–141.
30. Stachý J., 1984, Odpływ rzek polskich w latach 1971–1980 na tle danych wieloletnich, Gospodarka Wodna, 6, s. 163–167.
31. Styszyńska A., Tamulewicz J., 2005, Warta river discharges in Poznań and atmospheric circulation in the North Atlantic region, Quaestiones Geographicae, 23, s. 63–81.
32. Theil H., 1950, A rank-invariant method of linear and poly-nomial regression analysis. Nederlands Academy Wetenschappen Proces, 53, s. 386–392 (cz. I), 521–525 (cz. 2), 1397–1412 (cz. 3).
33. Węglarczyk S., 2010, Statystyka w inżynierii środowiska, Wydawnictwo Politechnika Krakowska, Kraków.
34. Wrzesiński D., 2009, Tendencje zmian przepływu rzek Polski w drugiej połowie XX wieku, Badania fizjograficzne nad Polską Zachodnią, seria A – Geografia Fizyczna, 60, s. 147–162.
35. Wrzesiński D., 2011, Regional differences in the influences of the North Atlantic Oscillation on seasonal river runoff in Poland, Quaestiones Geographicae, 30, 3, s. 127–236. https://doi.org/10.2478/v10117-011-0032-y
36. Wrzesiński D., Paluszkiewicz R., 2011, Spatial differences in the impact of the North Atlantic Oscillation on the flow of rivers in Europe, Hydrology Research, 42, 1, s. 30–39. https://doi.org/10.2166/nh.2010.077
37. Wrzesiński D., 2017, Reżimy rzek Polski, [w:] P. Jokiel, W. Marszelewski, J. Pociask-Karteczka (red.), Hydrologia Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 215–222.
38. Wrzesiński D., Sobkowiak L., 2018, Detection of changes in flow regime of rivers in Poland, Journal of Hydrology and Hydromechanics, 66, 1, s. 55–64. https://doi.org/10.1515/johh-2017-0045
39. Yue S., Pilon P., Phinney B., Cavadias G., 2002, The influence of autocorrelation on the ability to detect trend in hydrological series, Hydrological Processes, 16, s. 1807–1829. https://doi.org/10.1002/hyp.1095

Relation:

Przegląd Geograficzny

Volume:

90

Issue:

3

Start page:

479

End page:

494

Detailed Resource Type:

Artykuł

Format:

Rozmiar pliku 1,7 MB ; application/pdf

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:67600 ; 0033-2143 (print) ; 2300-8466 (on-line) ; 10.7163/PrzG.2018.3.4

Source:

CBGiOŚ. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.181, Cz.3136, Cz.4187 ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY-SA 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitizing institution:

Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Centralna Biblioteka Geografii i Ochrony Środowiska Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN

Projects co-financed by:

Program Operacyjny Polska Cyfrowa, lata 2014-2020, Działanie 2.3 : Cyfrowa dostępność i użyteczność sektora publicznego; środki z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz współfinansowania krajowego z budżetu państwa

Access:

Otwarty