Subtitle:

Przegląd Geograficzny T. 90 z. 1 (2018)

Publisher:

IGiPZ PAN

Place of publishing:

Warszawa

Description:

24 cm

Type of object:

Czasopismo/Artykuł

Abstract:

Emisja zanieczyszczeń oraz warunki meteorologiczne związane z występowaniem ośrodków wysokiego ciśnienia sprzyjają występowaniu wysokich stężeń pyłu zawieszonego. Korzystając z danych dotyczących średnich dobowych wartości stężeń PM10 (pyłu zawieszonego o średnicy mniejszej od 10 mikrometrów) i kalendarza typów cyrkulacji dla Polski zachodniej według T. Niedźwiedzia wskazano sytuacje najbardziej i najmniej sprzyjające występowaniu wysokich stężeń pyłu zawieszonego. Najbardziej sprzyjające akumulacji stężeń okazały się sytuacje synoptyczne związane z adwekcją mas powietrza z sektora południowego. Analiza koncentracji zanieczyszczeń wskazuje na występowanie najwyższych stężeń zimą, co związane jest ze wzrostem emisji z sektora komunalno-bytowego, a także z większym udziałem typów cyrkulacji południowej w tej porze roku.

References:

1. Anderson J.O., Thundiyil J.G., Stolbach A., 2012, A review of the effects of particulate matter air pollution on human health, Journal of Medical Toxicology, 8, 2, s. 166–175. https://doi.org/10.1007/s13181-011-0203-1
2. Artí-ano B., Salvador P., Alonso D.G., Querol X., Alastuey A., 2004, Influence of traffic on the PM10 and PM2.5 urban aerosol fractions in Madrid (Spain), Science of the Total Environment, 334-335, s. 111–123. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2004.04.032
3. Cembrzyńska J., Krakowiak E., Brewczyński P.Z., 2015, Sezonowa zmienność stężenia pyłu zawieszonego oraz jakości powietrza na terenie miasta Sosnowiec, Medycyna Środowiskowa, 18, 4, s. 27–35.
4. Czarnecka M., Nidzgorska-Lencewicz J., 2015, Application of cluster analysis in defining the meteorological conditions shaping the variability of PM10 concentration, Rocznik Ochrona Środowiska, 17, s. 40–61.
5. Czernecki B., Półrolniczak M., Kolendowicz L., Marosz M., Kendzierski S., Pilguj N., 2016, Influence of the atmospheric conditions on PM10 concentrations in Poznań, Poland, Journal of Atmospheric Chemistry, 74, 1, s. 115–139. https://doi.org/10.1007/s10874-016-9345-5
6. Drzeniecka A., Pereyma J., Pyka J.L., Szczurek A., 2000, Wpływ warunków meteorologicznych na stężenie zanieczyszczeń powietrza w Śródmieściu Wrocławia, Chemia i Inżynieria Ekologiczna, 7, 8–9, s. 865–882.
7. Drzeniecka-Osiadacz A., Netzel P., 2010, Wpływ warunków meteorologicznych oraz cyrkulacji atmosferycznej na stężenie PM10 we Wrocławiu. Proceedings of ECOpole, 4, 2, s. 343–349.
8. Godłowska J., Tomaszewska A.M., 2010, Relations between circulation and winter air pollution in Polish urban areas, Archives of Environmental Protection, 36, 4, s. 55–66.
9. Jędruszkiewicz J., Piotrowski P., Pietras B., 2016, Koncentracja zanieczyszczeń pyłowych powietrza PM2,5 w Krakowie w latach 2010–2014, Acta Geographica Lodziensia, 104, s. 123–135.
10. Kampa M., Castanas E., 2008, Human health effects of air pollution, Environmental Pollution, 151, s. 362–367. https://doi.org/10.1016/j.envpol.2007.06.012
11. Keuken M.P., Moerman M., Voogt M., Blom M., Weijers E.P., Röckmann T., Dusek U., 2013, Source contributions to PM2.5 and PM10 at an urban background and a street location, Atmospheric Environment, 71, s. 26–35. https://doi.org/10.1016/j.atmosenv.2013.01.032
12. Kozielska B., Rogula-Kozłowska W., Pastuszka J.S., 2009, Wpływ ruchu drogowego na stężenia PM2.5, PM10 i WWA w warunkach wysokiej i niskiej emisji komunalnej, [w:] J. Ozonka, M. Pawłowska (red.), Polska inżynieria środowiska pięć lat po wstąpieniu do Unii Europejskiej, Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk, 58, 1, Lublin, s. 129–137.
13. Leśniok M.R., Caputa Z.A., 2009, The role of atmospheric circulation in air pollution distribution in Katowice Region (Southern Poland), International Journal of Environment and Waste Management, 4, 1/2, s. 62–74. https://doi.org/10.1504/IJEWM.2009.026884
14. Leśniok M., Małarzewski Ł., Niedźwiedź T., 2010, Classification of circulation types for Southern Poland with an application to air pollution concentration in Upper Silesia, Physics and Chemistry of the Earth, 35, 9–12, s. 516–522.
15. Lewandowska A.U., Falkowska L.M., 2013, High concentration episodes of PM10 in the air over the urbanized coastal zone of the Baltic Sea (Gdynia – Poland), Atmospheric Research, 120–121, s. 55–67. https://doi.org/10.1016/j.atmosres.2012.08.002
16. Niedźwiedź T., 2013, Kalendarz typów cyrkulacji atmosfery dla Polski zachodniej, Uniwersytet Śląski, Sosnowiec (komputerowy zbiór prywatny).
17. Pietruczuk A., Jarosławski J., 2013, Analysis of particulate matter concentrations in Mazovia Region, Central Poland, based on 2007–2010 data, Acta Geophysica, 61, 2, s. 445–462. https://doi.org/10.2478/s11600-012-0069-x
18. Radomski J., 2008, Wpływ typów cyrkulacji na stężenie pyłu zawieszonego (PM10) w zimie na Wyżynie Śląskiej, Problemy Ekologii, 12, 4, s. 207–210.
19. Raport Syntetyczny Inspekcji Ochrony Środowiska. Analiza stanu zanieczyszczenia powietrza pyłem PM10 i PM2,5 z uwzględnieniem składu chemicznego pyłu oraz wpływu źródeł naturalnych, 2011, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Warszawa.
20. Skrzypski J., 1998, Rola cyrkulacji atmosferycznej w kształtowaniu stopnia czystości powietrza napływającego nad aglomeracje miejsko-przemysłowe (na przykładzie Łodzi), Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Physica, 3, s. 531–538.
21. Wang W., Yu T., Ciren P., Jiang P., 2015, Assessment of human health impact from PM10 exposure in China based on satellite observations, Journal of Applied Remote Sensing, 9, 1. https://doi.org/10.1080/01431161.2015.1007250 ; https://doi.org/10.1117/1.JRS.9.096027

Relation:

Przegląd Geograficzny

Volume:

90

Issue:

1

Start page:

77

End page:

91

Detailed Resource Type:

Artykuł

Format:

Rozmiar pliku 2,8 MB ; application/pdf

Resource Identifier:

oai:rcin.org.pl:65843 ; 0033-2143 (print) ; 2300-8466 (on-line) ; 10.7163/PrzG.2018.1.4

Source:

CBGiOŚ. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.181, Cz.3136, Cz.4187 ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY 3.0 PL] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitizing institution:

Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Centralna Biblioteka Geografii i Ochrony Środowiska Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN

Projects co-financed by:

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, lata 2010-2014, Priorytet 2. Infrastruktura strefy B + R ; Unia Europejska. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Access:

Otwarty