Cechy produkcyjne rolnictwa a poziom absorpcji środków wspólnej polityki rolnej w Polsce = Characteristics of agricultural production against absorption level of funds within Common Agricultural Policy in Poland

Rudnicki, Roman; Wiśniewski, Łukasz

doi:1642-4689

Cechy produkcyjne rolnictwa a poziom absorpcji środków wspólnej polityki rolnej w Polsce = Characteristics of agricultural production against absorption level of funds within Common Agricultural Policy in Poland

Download

Title: Cechy produkcyjne rolnictwa a poziom absorpcji środków wspólnej polityki rolnej w Polsce = Characteristics of agricultural production against absorption level of funds within Common Agricultural Policy in Poland

Abstract:

Artykuł dotyczy analizy przestrzennej wybranych cech produkcyjnych rolnictwa oraz cech absorpcji funduszy WPR, które ujęto łącznie w formie dwóch syntetycznych wskaźników (średnie zestandaryzowane przyjętych cech diagnostycznych), stanowiących podstawę analizy porównawczej i oceny oddziaływania środków unijnych na produktywność rolnictwa polskiego. W ocenie uzyskanych układów przestrzennych uwzględniono też uwarunkowania zewnętrzne – przyrodnicze i historyczne. Przeprowadzona analiza wykazała pozytywne oddziaływanie płatności unijnych na podniesienie poziomu cech produkcyjnych rolnictwa (współczynnik korelacji 0,625). Jednakże zjawisko to jest zróżnicowane przestrzennie – dzieli terytorium Polski na część północną, o silnym oddziaływaniu środków UE oraz część południową, gdzie środki te w mniejszym stopniu oddziałują na efekty produkcyjne rolnictwa i mają w głównej mierze charakter socjalny.

References:

1. Bański J., 2007, Geografia rolnictwa Polski, PWE, Warszawa.
2. Bud-Gusaim J., 1988, Efektywność zasobów produkcyjnych w rolnictwie indywidualnym Polski, PWN, Warszawa.
3. Charakterystyka gospodarstw rolnych, 2012, Powszechny Spis Rolny 2010, GUS, Warszawa.
4. Domańska K., Nowak A., 2014, Konkurencyjność polskiego rolnictwa na rynku Unii Europejskiej, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 361, s. 29–37.
5. Drygas M., 1989, Produkcyjne i ekonomiczne zróżnicowanie gospodarstw rodzinnych, PWN, Warszawa.
6. Farkowski C., 1973, Zróżnicowanie produkcyjności gospodarstw indywidualnych o różnym poziomie produkcji w Polsce, Zeszyty Naukowe SGGW-AR, Rozprawy Naukowe, 20, Warszawa.
7. Głębocki B. (red.), 2014, Zróżnicowanie przestrzenne rolnictwa, Powszechny Spis Rolny 2010, GUS, Warszawa.
8. Głębocki B., 1979, Czynniki kształtujące przestrzenną strukturę produkcyjną rolnictwa, Seria: Geografia, 19, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
9. Goraj I., Bocian M., Cholewa J., Nachtman G., Tarasiuk R., 2012, Współczynniki Standardowej Produkcji dla celów Wspólnotowej Typologii Gospodarstw Rolnych, IERiGŻ-PIB, Warszawa.
10. Grotkiewicz K., Michałek R., 2009, Ocena poziomu produkcyjności i wydajności w rolnictwie na przykładzie wybranych regionów Polski, Inżynieria Rolnicza, 6 (115), s. 103–108.
11. Kluba M., Rudnicki R., Jezierska-Thöle A., 2014, Poziom i struktura produkcji rolniczej województwa kujawsko-pomorskiego w 2010 roku w warunkach oddziaływania instrumentów WPR Unii Europejskiej, Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 16, 5, Warszawa-Poznań-Lublin.
12. Kulawik J. (red.), 2011, Dopłaty bezpośrednie i dotacje budżetowe a finansowanie oraz funkcjonowanie gospodarstw i przedsiębiorstw rolniczych, IERiGŻ-PIB, Warszawa.
13. Kulikowski R., 1980, Przestrzenne zróżnicowanie produkcji rolniczej w Polsce, Biuletyn Informacyjny, 31, IGiPZ PAN, Warszawa.
14. Kulikowski R., 2003, Syntetyczne metody badań produktywności i towarowości rolnictwa. Zastosowania w badaniach geograficznych w Polsce, Prace Geograficzne 187, IGiPZ PAN, Warszawa.
15. Kulikowski R., 2012, Produktywność i towarowość rolnictwa w Polsce, Barometr Regionalny, 4 (30), s. 17–29.
16. Kulikowski R., 2013, Produkcja i towarowość rolnictwa w Polsce. Przemiany i zróżnicowanie przestrzenne po II wojnie światowej, Prace Geograficzne, 241, IGiPZ PAN, Warszawa.
17. Kulikowski R., Szyrmer J., 1978, Produktywność, towarowość i struktura produkcji rolnej, [w:] J. Kostrowicki (red.), Przemiany struktury przestrzennej rolnictwa Polski 1950–1970, Prace Geograficzne, 127, IGiPZ PAN, Warszawa, s. 360–427.
18. Nowak A., 2013, Produktywność rolnictwa polskiego w kontekście jego konkurencyjności, Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis, Oeconomica, 299 (70), 159–168.
19. Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004–2006 (Rural Development Plan 2004–2006), 2004, Ministerstwo Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Warszawa.
20. Poczta W., Czubak W., Pawlak K., 2009, Zmiany w wolumenie produkcji i dochodach rolniczych w warunkach akcesji Polski do UE, Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 4, s. 40–52.
21. Poczta W., Kołodziejczak M., 2004, Potencjał produkcyjny rolnictwa polskiego i efektywność gospodarowania w aspekcie integracji z Unią Europejską, Wydawnictwo AR im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań.
22. Pracujący w gospodarstwach rolnych, 2012, Powszechny Spis Rolny 2010, GUS, Warszawa.
23. Program rozwoju obszarów wiejskich 2007–2013, 2007, Ministerstwo Rozwoju Wsi i Rolnictwa, Warszawa.
24. Racine J.B., Reymond H., 1977, Analiza ilościowa w geografii, PWN, Warszawa.
25. Rojewski M., Rychlik T., Stańko S., 1987, Czynniki kształtujące poziom produkcji i dochodów w rolnictw, PWRiL, Warszawa.
26. Rudnicki R. (red.), 2008, Przedakcesyjny Program Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich SAPARD – studium przestrzenne, Seria: Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 2, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
27. Rudnicki R., 1997, Geograficzno-ekonomiczne czynniki kształtujące produkcję rolnictwa indywidualnego na przykładzie makroregionu dolnej Wisły, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Toruń.
28. Rudnicki R., 2009, Renty strukturalne jako czynnik przemian agrarnych i demograficznych w rolnictwie polskim w latach 2004–2006, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
29. Rudnicki R., 2010, Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania funduszy Unii Europejskiej przez gospodarstwa rolne w Polsce w latach 2004–2006, Seria: Studia i Prace z Geografii i Geologii, 17, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
30. Rudnicki R., 2011, Socjalne i modernizacyjne oddziaływanie funduszy Unii Europejskiej na gospodarstwa rolne w Polsce w latach 2004–2006, [w:] B. Namyślak (red.), Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-społecznych, t. 2, Zmiany funkcjonalno-przestrzenne miast i obszarów wiejskich, Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego, 20, Wrocław, s. 185–196.
31. Rudnicki R., 2013, Spatial differences in the number of applications for payments under the UE Common Agricultural Policy submitted byagricultural holdings in Poland over the years 2002–2010, [w:] A. Kołodziejczak (red.), Development of rural areas in European Regions, Quaestiones Geographicae, 32 (4), Poznań, s. 15-31.
32. Rudnicki R., 2014, Analiza absorpcji środków WPR i ich wpływu na zmiany strukturalne w rolnictwie polskim, [w:] B. Głębocki (red.), Zróżnicowanie przestrzenne rolnictwa, GUS, Warszawa, s. 441–463.
33. Rudnicki R., Kluba M., 2014, Użytkowanie ziemi i produkcja rolnictwa w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2002–2010 – studium statystyczno-przestrzenne, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
34. Rudnicki R., 2016, Rolnictwo Polski. Studium statystyczno-przestrzenne (lata 2002-2010), Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
35. Sektorowy Program Operacyjny Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego i rozwój obszarów wiejskich" (Sectoral Operational Programme ʺRestructuring and Modernisation of the Food Sector and Rural Development"), 2004, Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004–2006. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa.
36. Szczęsny R., 1988, Przemiany struktury przestrzennej rolnictwa Polski w latach 1970–1980. Przestrzenne zróżnicowanie typów rolnictwa, Prace Habilitacyjne, IGiPZ PAN, Warszawa.