Esej o rozwoju rolnictwa i wsi we współczesnych uwarunkowaniach

Zegar, Józef Stanisław

doi:1642-4689

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Esej o rozwoju rolnictwa i wsi we współczesnych uwarunkowaniach Zegar, Józef Stanisław

Object structure

Esej o rozwoju rolnictwa i wsi we współczesnych uwarunkowaniach

Studia Obszarów Wiejskich = Rural Studies, t. 42

Zegar, Józef Stanisław

rolnictwo ; wieś ; rozwój zrównoważony ; wartość dodana ; polityka

Celem artykułu jest wskazanie podstawowych czynników określających potencjalne możliwości podnoszenia dobrobytu ekonomicznego społeczności wiejskich w Polsce – w szczególności przez zwiększanie wartości dodanej. Wieś wniosła znaczący wkład w ogólny rozwój społeczno-gospodarczy w okresie uprzemysłowienia, niewiele korzystając z tego rozwoju. W szczególności zmniejszała się wielkość tworzonej na wsi wartości dodanej, a to głównie za sprawą rolnictwa i rzemiosła wiejskiego. Sytuacja stopniowo zaczyna się zmieniać pod wpływem akcesji do Unii Europejskiej, zmiany relacji miasto–wieś, zjawisk globalizacyjnych oraz nowej sytuacji w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego. Ponieważ tworzenie wartości dodanej jest kluczem do podnoszenia dobrobytu na wsi, to wykorzystanie wszelkich sposobności w tym celu jest sprawą kluczową. Potrzebna jest zatem racjonalna polityka rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich.

1. Bański J., 2014, Perspektywy rozwoju polskiej wsi – wybrane zagadnienia, Wieś i Rolnictwo 4, s. 13–25.
2. Byrden J., Bollman R., 2000, Rural employment in industrialized countries, Agricultural Economics, 22, 2, s. 185–197.
https://doi.org/10.1111/j.1574-0862.2000.tb00017.x -
3. Dolata M., 2014, Infrastruktura społeczna jako czynnik zrównoważonego rozwoju obszarów Wiejskich, SERiA, Roczniki Naukowe, XVI, 5, s. 40–44.
4. GOS, 2011, The Future of Food and Farming: Challenges and Choices for Global Sustainability. Foresight Report, Government Office for Science, London, UK.
5. GUS, 2014, Prognoza ludności na lata 2014–2050, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
6. Goszczyński W., 2014, Smak zmiany. Nowe formy społecznej organizacji rolnictwa i konsumpcji żywności w Unii Europejskiej, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
7. Guzmán S., Woodgate G., 1999, From Farming Systems Research to Agroecology. Technical and Social Systems Approaches for Sustainable Rural Development, European Commission, Report 45/98.
8. Hibbs J., 2005, Transport and the Countryside, [w:] B. Hill (red.), The New Rural Economy. Change, Dynamism and Government Policy, The Institute of Economic Affairs, London, s. 158–169.
9. Hill B., 2005, A Policy for Countryside Problems, [w:] B. Hill, The New Rural Economy. Change, Dynamism and Government Policy, The Institute of Economic Affairs, London, s. 39–115.
10. Kłodziński M., Błąd M., Wilczyński R. (red.), 2007, Odnowa wsi w integrującej się Europie, IRWiR PAN, Warszawa.
11. Lyson T.A., 2006, Global capital and the transformation of rural communities, [w:] P. Cloke, T. Marsden, P. Mooney (red.), Handbook of Rural Studies, Sage Publications, London-Thousand OaksNew Delhi, s. 292–303.
12. Marini M.B., Money P.H., 2006, Rural economies, [w:] P. Cloke, T. Marsden and P. Mooney (red.), Handbook of Rural Studies, Sage Publications, London-Thousand Oaks-New Delhi, s. 91–103.
13. Nikiforow L.W., Kuzniecowa T.E., 2009, Stan i rozwój wsi rosyjskiej w warunkach wyzwań globalizacji, [w:] A. Czyżewski (red.), Polska i rosyjska wieś w świetle wyzwań globalizacji, INE PAN, KNE PAN, Warszawa, s. 43–53.
14. Nurzyńska I., 2014, Nowe koncepcje i instrumenty polityki regionalnej w Unii Europejskiej a rozwój obszarów Wiejskich, Wieś i Rolnictwo, 4, s. 27–43.
15. OECD, 2006, The New Rural Paradigm: Policies and Governance, OECD, Paris.
16. OECD, 2013, Global Food Security: Challenges for the Food and Agricultural System, OECD Publishing http://dx.doi.org/10.1787/97899264195363-en.
17. Ploeg van J.D., Roep D., 2003, Multifunctionality and Rural Development: the actual situation in Europe, (w: ) G. van Huylenbroeck, G. Durand (red.) Multifunctional Agriculture. A New Paradigm for European Agriculture and Rural Development, Ashgate, Hampshire-Burlington, s. 37–53.
18. Ploeg van J.D., 2006, Agricultural production in crisis, [w:] P. Cloke, T. Marsden and P. Mooney (red.)., Handbook of Rural Studies, Sage Publications, London-Thousand Oaks-New Delhi, s. 258–277.
19. Pondel H., 2013, Środowisko przyrodnicze w procesie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich na przykładzie Wielkopolski, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
20. Rainer D.W., Robinson K.L., Allen J., Christy R.D., 2003, Essential Forms of Capital for Sustainable Community Development, American Journal of Agricultural Economics, 85, 3, s. 708–715.
https://doi.org/10.1111/1467-8276.00472 -
21. Ray Ch., 2006, Neo-endogenous rural development in the EU, [w:] P. Cloke, T. Marsden and P. Mooney, Handbook of Rural Studies, Sage Publications, London-Thousand Oaks-New Delhi, s. 278–291.
22. Roberts P., 2008, The End of Food, Houghton Miffin Co., Boston & New York.
23. Roszkowska-Mądra B., 2009, Koncepcje rozwoju europejskiego rolnictwa i obszarów Wiejskich, Gospodarka Narodowa, 10, s. 83–102.
24. Seneka, 2010, Listy moralne do Licyniusza, przeł. W. Kornatowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
25. Stanny M., 2013, Przestrzenne zróżnicowanie rozwoju obszarów wiejskich w Polsce, IRWiR PAN, Warszawa.
26. Wilczyński R., 2013, Podejścia top down i bottom up w rozwoju obszarów wiejskich, [w:] K. Heffner (red.), Rozwój obszarów wiejskich w Polsce a polityka spójności Unii Europejskiej: Stare problemy i nowe wyzwania ze szczególnym uwzględnieniem woj. opolskiego, Studia, KPZK PAN, t. CLIV, Warszawa, s. 72–82.
27. Woś A., Zegar J.S., 2002, Rolnictwo społecznie zrównoważone, IERiGŻ, Warszawa.
28. Wójcik M. (red.), 2014, Regionalny wymiar przemian polskiej wsi – aspekty społeczne i środowiskowe, Studia Obszarów Wiejskich, 35, PTG, IGiPZ PAN, Warszawa.
29. Wrzochalska A. (red.), 2014, Kapitał ludzki w procesach przemian strukturalnych wsi i rolnictwa, IERiGŻ-PIB, Warszawa.
30. Zegar J.S., 2009, Rolnictwo a wieś w dobie globalizacji, [w:] A. Czyżewski (red.), Polska i rosyjska wieś w świetle wyzwań globalizacji, INE PAN-KNE PAN, Warszawa, s. 169–197.
31. Zegar J.S., 2012, Współczesne wyzwania rolnictwa. WN PWN, Warszawa.
32. Zegar J.S., 2015, Kwestia bezpieczeństwa żywnościowego a ekonomia, [w:] A. Czyżewski, B. Klepacki (red.), Problemy rozwoju rolnictwa i gospodarki żywnościowej w pierwszej dekadzie członkostwa Polski w Unii Europejskiej, IX Kongres Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa, s. 441–456.