Wiejskie obszary funkcjonalne w kontekście dostępu do usług publicznych (na przykładzie województwa opolskiego) = Rural Functional Areas in the context of access to public services (Example of the Opolskie Voivodeship)

Heffner, Krystian; Klemens, Brygida

doi:1642-4689

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Wiejskie obszary funkcjonalne w kontekście dostępu do usług publicznych (na przykładzie województwa opolskiego) = Rural Functional Areas in the context of access to public services (Example of the Opolskie Voivodeship) Heffner, KrystianKlemens, Brygida

Object structure

Studia Obszarów Wiejskich, t. 37

Heffner, Krystian ; Klemens, Brygida

wiejskie obszary funkcjonalne ; obszary interwencji ; strefy potencjału ; dostępność usług publicznych ; województwo opolskie

W artykule dokonano analizy obszarów wiejskich województwa opolskiego w kontekście określenia zasięgu wiejskich obszarów funkcjonalnych, wskazując obszary interwencji publicznej i strefy potencjału rozwojowego. Obszary funkcjonalne powinny charakteryzować się podobnymi cechami społecznymi, gospodarczymi i przestrzennymi, co pozwala na traktowanie ich jako przedmiotu interwencji polityk publicznych. Ich zasięg przestrzenny można wyznaczyć badając więzi gospodarcze, społeczne czy środowiskowe. Analizę oparto o krajowe i regionalne dokumenty strategiczne, materiały statystyczne i opracowania eksperckie oraz wyniki ankietyzacji, którą przeprowadzono w środowisku lokalnych samorządów gmin i powiatów województwa opolskiego. Czynnikiem delimitującym strefy potencjału i obszary interwencji była ocena dostępności do usług publicznych o charakterze technicznym, społecznym oraz administracyjnym. Wyniki zaprezentowano w formie opisowej i graficznej na mapach.

1. Bański J., 2006, Geografia polskiej wsi, Wyd. PWE, Warszawa.
2. Bański J., 2009, Typy obszarów funkcjonalnych w Polsce, IGIPZ PAN, Warszawa.
3. Bański J., 2013, Polska wieś w perspektywie 2050, Studia Obszarów Wiejskich, 33, IGiPZ PAN, PTG, Warszawa.
4. Bińczycki B., 2010, Urząd gminy jako organizator usług publicznych, [w:] A. Nalepka, A. Ujwar-Gil (red.), Organizacje komercyjne i niekomercyjne wobec wzmożonej konkurencji oraz wzrastających wymagań konsumentów, Wyższa Szkoła Biznesu-National Louis University, Warszawa, s. 22–23.
5. Borowiec L., 2007, Controlling w realizacji usług publicznych gminy, Wolters Kluwer Business, Kraków.
6. Czerwińska M., Tomalak M., Mierzenie jakości usług publicznych w czterech gminach województwa pomorskiego. Wdrożenie systemu mierzenia jakości, dostęp na stronie: http://www.popt.gov.pl/dzialaniapromocyjne/Documents/4Mierzenie_jakosci_uslug_publicznych_04062012.pdf (dostęp 03.03.2014)
7. Drozd-Wiśniewska K., Woźniak W., 2011, Doświadczenia miasta Gdańsk w zakresie mierzenia jakości usług publicznych, [w:] Raport – krajowe i zagraniczne doświadczenia w zakresie badania jakości usług publicznych i jakości życia. Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk.
8. Frączkiewicz-Wronka A., 2009, Zarządzanie publiczne w teorii i praktyce ochrony zdrowia, Wyd. Wolters Kluwer, Warszawa.
9. Heffner K., 1989, Popielów jako element nadodrzańskiego pasma osadniczego, Kwartalnik Opolski, 2, s. 5–16.
10. Heffner K., 2012, Analiza wyników ankietyzacji dotyczącej identyfikacji potencjałów i obszarów problemowych w województwie opolskim w zakresie świadczenia usług publicznych, UMWO, Opole [niepublikowany].
11. Heffner K., 2013, Wykorzystanie powiązań funkcjonalnych obszarów miejskich jako potencjałów rozwojowych regionów Polski Zachodniej, Studia KPZK PAN, CLIII, Warszawa, s. 57–81.
12. Heffner K., Gibas P., Delimitacja przestrzenna obszarów wiejskich o słabym dostępie do usług publicznych w województwie lubuskim, Ekspertyza wykonana na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego, Zielona Góra, 16 grudzień 2013.
13. Heffner K., Solga B., 2006, Lokalne centra rozwoju obszarów wiejskich – znaczenie i powiązania małych miast, [w:] E. Rydz. (red.), Rola małych miast w rozwoju obszarów wiejskich, Studia Obszarów Wiejskich, 11, PTG, IGiPZ PAN, Warszawa.
14. Heffner, K., 2007, Ośrodki miejskie z funkcjami metropolitalnymi a rozwój małych regionów. Programowanie rozwoju na przykładzie Opola i Śląska Opolskiego, [w:] K. Heffner (red.), Programowanie rozwoju regionu. Ład ekonomiczny i środowiskowo-przestrzenny, Wydział Zarządzania i Inżynierii Produkcji Politechniki Opolskiej, Samorząd Województwa Opolskiego, Komitet Nauk Demograficznych PAN, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Opole, s. 42–55.
15. Heffner, K., 2011, Procesy przestrzenno-gospodarcze w województwie opolskim, [w:] M. Lis, K. Szczygielski, L. Drożdź (red.), Województwo opolskie 1950–2010, Stowarzyszenie Instytut Śląski, PIN – Instytut Śląski w Opolu, Opole, s. 120–148.
16. Hollins B., Shinkins S., 2009, Zarządzanie usługami. Projektowanie i wdrażanie, PWE, Warszawa.
17. http://2011.jst.org.pl/uslugi/ (dostęp 07.07.2013)
18. http://www.eurzad.wodip.opole.pl/portal/ (dostęp 07.03.2014)
19. http://www.eurzad.wodip.opole.pl/portal/ (dostęp 7.03.2014)
20. http://www.mapy.opolskie.pl/start/ (dostęp 05.03.2014)
21. http://www.mapy.opolskie.pl/start/ (dostęp 07.03.2014)
22. http://www.pri.msap.pl (dostęp 05.03.2014)
23. Identyfikacja Obszarów Funkcjonalnych (OF), Obszarów Strategicznej Interwencji (OSI), Obszarów Problemowych (OP) w województwie opolskim, projekt raportu końcowego, CASE Doradcy Sp. z o.o. oraz Regio Group Sp. z o.o., Opole 2012 [materiały niepublikowane].
24. Idziak W., Wilczyński R., 2013, Odnowa wsi. Przestrzeń, ludzie, działania, Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA, Warszawa.
25. Kachniarz M., Efekt skali a efektywność usług publicznych, (artykuł dostępny na stronie: http://web.ae.katowice.pl/stanley/konferencja/pdf/Kachniarz.pdf) [za]: J. Duda, A. Jeżowski, W. Misiąg, B. Nowak, J. Szlachta, J. Zaleski, Mierzenie ilości i jakości usług publicznych jako element programu rozwoju instytucjonalnego, IBnGR, Warszawa 2004.
26. Klemens B., 2012, Analiza wyników ankietyzacji w zakresie identyfikacji potencjałów i obszarów problemowych w województwie opolskim na poziomie gmin i powiatów, Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego, Opole lipiec 2012 [niepublikowany].
27. Klemens B., 2013, Dostęp do usług publicznych na obszarach wiejskich województwa opolskiego, [w:] S. Korenik, A. Mempel-Śnieżyk (red.), Kryzys finansowy a programowanie rozwoju jednostek przestrzennych, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 296, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław, s. 151–163.
28. Komornicki T., Korcelli P., Siłka P., Śleszyński P., Świątek D., 2013, Powiązania funkcjonalne pomiędzy polskimi metropoliami, IGiPZ PAN, Warszawa.
29. Komornicki T., Śleszyński P., 2009, Typologia obszarów wiejskich pod względem powiązań funkcjonalnych i relacji miasto-wieś, [w:] J. Banski (red.), Analiza zróżnicowania i perspektyw rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku, Studia Obszarów Wiejskich, 16, PTG, IGiPZ PAN, Warszawa, s. 9–37.
30. Komornicki T., Śleszyński P., Rosik P., Pomianowski W., 2009, Dostępność przestrzenna jako przesłanka kształtowania polskiej polityki transportowej, Biuletyn KPZK PAN, 241, Warszawa, s. 17.
31. Komornicki T., Śleszyński P., Stępniak M. i Siłka P., Mapa 11. Czasowa dostępność transportowa do głównych ośrodków administracyjno-osadniczych wg, 2008, dostęp na stronie: http://www.mir.gov.pl/rozwoj_regionalny/Polityka_przestrzenna/KPZK/Aktualnosci/Documents/MAPA_11_DOSTEPNOSC_TRANSPORTOWA_230112.pdf
32. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, 2012, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
33. Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010–2020: regiony, miasta, obszary wiejskie, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, 13 lipca 2010.
34. Kuźnik F. (red.), Efektywne świadczenie miejskich usług publicznych. Analiza – zarządzanie – polityka, 2013, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
35. Kuźnik F., 2012, Polityka rozwoju i zarządzanie usługami publicznymi w strukturach samorządowych, Studia KPZK PAN, CXLIII, Warszawa.
36. Misiąg W., Tomalak M., 2011, Zagraniczne i krajowe doświadczenia w zakresie badania jakości usług publicznych, [w:] Raport – krajowe i zagraniczne doświadczenia w zakresie badania jakości usług publicznych i jakości życia, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk wrzesień 2011, s. 4–20.
37. Monitorowanie usług publicznych w miastach. Analiza porównawcza: kultura, ochrona zdrowia, pomoc społeczna, transport, Związek Miast Polskich, Poznań 1999.
38. Opolski K., Modzelewski K., 2004, Zarządzanie jakością w usługach publicznych, Wydawnictwa Fachowe CEDEWU, Warszawa.
39. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Opolskiego. Synteza, 2010, Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego, Opole.
40. Projekt Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014–2020, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa 24 stycznia 2014.
41. Salamon J., 2007, Klasyfikacja funkcjonalna obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego, Inżynieria Rolnicza 8(96), s. 233.
42. Stępniak M., 2013, Wykorzystanie metody 2SFCA w badaniach dostępności przestrzennej usług medycznych, Przegląd Geograficzny, 85, 2, s. 199–218.
43. Strategia Rozwoju Województwa Opolskiego do 2020 r., 2012, Samorząd Województwa Opolskiego, Opole.
44. Strategia Zrównoważonego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa na lata 2012–2020, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa 25 kwietnia 2012.
45. Śleszyński P., 2014, Dostępność czasowa i jej zastosowania, Przegląd Geograficzny, 86, 2, s. 171–215.
46. Wańkowicz W., Wskaźnik realizacji usług publicznych, Program Rozwoju Instytucjonalnego, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej Akademii Ekonomicznej w Krakowie, styczeń 2004.