Metadata language
Spiżarnia biskupa. Konsumpcja na dworze biskupów wrocławskichw świetle rachunków z 1449 i 1450 roku
Subtitle:Kwartalnik Historii Kultury Materialnej R. 69 Nr 4
Creator: Publisher:Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Place of publishing: Date issued/created: Description: Type of object: Subject and Keywords:Śląsk ; Legnica ; historia konsumpcji żywnościowej ; historia Kościoła ; późne średniowiecze
Abstract:Artykuł zawiera analizę rachunków z dworu legnickiego, centrum jednego z kluczy majątkowych biskupstwa wrocławskiego. Zachowane zapiski zawierają obszerne wykazy produktów dostarczonych na potrzeby biskupa Piotra Nowaka, podczas jego pięciu wizyt w Legnicy, między czerwcem 1449 r. a końcem kwietnia 1450 r. W rachunkach rysuje się wyraźna różnica między zwykłym trybem funkcjonowania dworu, a nadzwyczajnym okresem, gdy gości w nim jego właściciel. Zwraca uwagę przede wszystkim różnorodność produktów oraz dbałość, aby podczas każdej z wizyt podać inne, nieserwowane wcześniej specjały. Większość tych delikatesów kupowano w niewielkich ilościach, z przeznaczeniem dla wąskiego grona, być może tylko dla biskupa
References:
Catalogus. 1887. Catalogus episcoporum Wratislaviensium, [w:] Joannis Dlugossi Opera omnia, t. 1, red. J. Polkowski, Ż. Pauli, Cracoviae, s. 439–447
Dembińska Maria. 1963. Konsumpcja żywnościowa w Polsce średniowiecznej, Wrocław
Dola Kazimierz. 1983. Wrocławska kapituła katedralna w XV wieku. Ustrój — skład osobowy — działalność, Lublin
Dryja Sławomir. 2009. Technologia produkcji słodowniczej i piwowarskiej w średniowieczu i na początku ery nowożytnej w Krakowie, [w:] Wytwórczość w Polsce średniowiecznej i nowożytnej, red. J. Chudziakowa, Archeologia Historica Polona, t. 18, Toruń, s. 185–208
Dygdała Jerzy. 1997. Wydatki biskupa Adama Stanisława Grabowskiego podczas pobytu w Gdańsku w latach 1737–1738, [w:] Ludzie — kontakty — kultura XVI–XVII wieku. Prace ofiarowane Profesor Marii Boguckiej, red. J. Kowecki, J. Tazbir, Warszawa, s. 111–117
Fouquet Gerhard. 1988. „Wie die kuchenspise sin solle“ — Essen und Trinken am Hof des Speyerer Bischofs Matthias v. Rammung (1464–1478), „Pfälzer Heimat”, R. 39, s. 12–27
Hirsch Volker. 2004. Der Hof des Basler Bischofs Johannes von Venningen (1458–1478). Verwaltung und Kommunikation, Wirtschaftsführung und Konsum, Residenzenforschung, t. 16, Stuttgart
Jujeczka Stanisław. 2006. Duchowieństwo średniowiecznej Legnicy. Studium prozopograficzne nad klerem diecezjalnym, Legnica
Karbowiak Antoni. 1900. Obiady profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego XVI i XVII wieku, Kraków
Karst Dobiesław. 2002. Technologia rzemieślniczej produkcji piwa we Wrocławiu w okresie średniowiecznym i nowożytnym na tle browarnictwa europejskiego, [w:] Piwo we Wrocławiu od średniowiecza po czasy współczesne, red. H. Okólska, Wrocław, s. 9–45
Kleinschmidt Wolfgang. 2012. Essen und Trinken in der frühneuzeitlichen Reichsstadt Speyer. Die Rechnungen des Spitals St. Georg (1514–1600), Münsteraner Schriften zur Kulturanthropologie/Europäischen Ethnologie, t. 17, Münster
Klonder Andrzej. 1983. Browarnictwo w Prusach Królewskich (2 połowa XVI–XVII w.), Wrocław
Kochbuch. 1958. Wiswe Hans, Ein mittelniederdeutsches Kochbuch des 15. Jahrhunderts, „Braunschweigisches Jahrbuch”, R. 37, s. 19–63
Kościelak Sławomir. 2012. Spiżarnia biskupa — spiżarnia zakonnika. Spożywcze gusta duchownych z okolic Gdańska na przełomie XVII i XVIII wieku, [w:] Historia naturalna jedzenia. Między antykiem a XIX wiekiem, red. B. Możejko, współprac. E. Barylewska-Szymańska, Gdańsk, s. 252–264
Kuropatnicki Andrzej K. 2012. Food & Drink in the Household of English Nobility in the 15th and 16th Centuries. Procurement — Preparation — Service and Consumption, Kraków
Liber fundationis. 1889. Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis, eds. H. Markgraf, J.W. Schulte, Codex Diplomaticus Silesiae, 14, Breslau
Liber ordinis rerum. 1983. Liber ordinis rerum (Esse — Essencia — Glossar), t. 1: (Einleitung — Text), ed. P. Schmitt, Tübingen
Łaszewski Witold. 2011. Kilka słów o dworze biskupim przy ul. Najświętszej Marii Panny w Legnicy, „Szkice Legnickie”, R. XXXII, s. 5–28
Okólska Halina. 2002, Wrocławski cech karczmarzy w okresie od 2 poł. XIII w. do końca XVIII w., [w:] Piwo we Wrocławiu od średniowiecza po czasy współczesne, red. H. Okólska, Wrocław, s. 49–58
Pudełko Jerzy. 1971. Zagadnienia urbanistyczne średniowiecznej Legnicy w świetle spisu czynszowego z roku 1451. Próba rekonstrukcji parcelacji, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, R. 16, s. 249–268
Rabeler Sven. 2000. „Da fant mein her nit anderst dan kalbfläsch“ — Fleisch und Fisch im Kochbuch des Ulrich Schwarz, [w:] Goldene Speisen in den Maien. Das Kochbuch des Augsburger Zunftbürgermeisters Ulrich Schwarz († 1478), red. G. Fouquet, Siegener Abhandlungen zur Entwicklung der materiellen Kultur, 30, Siegen, s. 110–125
Samsonowicz Agnieszka. 1991. Łowiectwo w Polsce Piastów i Jagiellonów, Wrocław
Sperka Jerzy. 2012. Dwór pierwszych Jagiellonów a tajniki średniowiecznej kuchni, [w:] Historia naturalna jedzenia. Między antykiem a XIX wiekiem, red. B. Możejko, współprac. E. Barylewska-Szymańska, Gdańsk, s. 62–69
Stadtkölnische Reiserechnungen. 2007. Stadtkölnische Reiserechnungen des Mittelalters, ed. K. Militzer, Publikationen der Gesellschaft für Rheinische Geschichtskunde, t. LXXV, Köln
Strauss Felix. 1987. Die Speiseordnung einer Woche a, erzbischöflichen Hof zu Salzburg aus dem Jahre 1550, [w:] Festschrift Othmar Pickl zum 60. Geburtstag, red. H. Ebner i in., Graz–Wien, s. 589–603
Urban Wincenty. 1959. Studia nad dziejami wrocławskiej diecezji w pierwszej połowie XV wieku, Wrocław
Urkundenbuch 1866. Urkundenbuch der Stadt Liegnitz und ihres Weichbildes bis zum Jahre 1455, wyd. F.W. Schirrmacher, Liegnitz
Witkowski Andrzej, Żerelik Rościsław. 2001. Wykaz ryb Śląska z połowy XIV wieku, [w:] Studia i materiały z dziejów Śląska i Małopolski, red. R. Żerelik, Wrocław, s. 167–178
Wółkiewicz Ewa. 2004. Kapituła kolegiacka św. Mikołaja w Otmuchowie. Dzieje — organizacja — skład osobowy (1386–1477), Opole
Wółkiewicz Ewa. 2008. Pinguis pastor, oves macre. W kwestii organizacji dworu biskupa wrocławskiego Jodoka z Rožmberka (1456–1467), [w:] Dvory a rezidence ve stredovëku, t. II: Skladba a kultura dvorské spolecnosti, red. D. Dvoracková-Mala, J. Zelenka, Praha, s. 363–385
Wółkiewicz Ewa. 2010. Curia episcopalis. Organizacja rezydencji biskupów wrocławskich w późnym średniowieczu, [w:] Dom, majątek, klient, sługa — manifestacja pozycji elit w przestrzeni materialnej i społecznej (XIII–XIX wiek), red. M. Pauk, M. Saczyńska, Warszawa, s. 286–320
Wółkiewicz Ewa. 2012. Episcopus ambulans. Formy i organizacja podróży biskupów wrocławskich w późnym średniowieczu, [w:] Samotrzeć, w kompanii czy z orszakiem? Podróżowanie w średniowieczu i w czasach nowożytnych, red. M. Saczyńska, E. Wółkiewicz, Warszawa, s. 83–109
Wykaz regestów. 1970. Wykaz regestów dokumentów Archiwum Archidiecezjalnego we Wrocławiu, cz. II: Dokumenty w układzie chronologicznym, oprac. W. Urban, Warszawa
Zíbrt Čeněk. 1927. Staročeské umění kuchařské. S původními obrázky, Praha
Kwartalnik Historii Kultury Materialnej
Volume: Issue: Start page: End page: Resource type: Detailed Resource Type: Format: Resource Identifier:0023-5881 ; e-ISSN 2719-6496 ; doi:10.23858/KHKM69.2021.4.002
Source:IAiE PAN, sygn. P 329 ; IAiE PAN, sygn. P 330 ; IAiE PAN, sygn. P 331 ; click here to follow the link
Language: Language of abstract: Rights:Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0
Terms of use:Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -
Digitizing institution:Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Original in:Biblioteka Instytutu Archeologii i Etnologii PAN
Access: