Megalithic Cemeteries of the Funnel Beaker culture in the Sandomierz Upland

Florek, Marek

doi:0081-3834

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Megalithic Cemeteries of the Funnel Beaker culture in the Sandomierz Upland Florek, Marek

Object structure

Megalithic Cemeteries of the Funnel Beaker culture in the Sandomierz Upland

Sprawozdania Archeologiczne 72 nr 1 (2020)

Florek, Marek

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

Sandomierz Upland ; Funnel Beaker culture ; Megalithic graves ; funeral rites

In the Sandomierz Upland, 39 confirmed or putative cemeteries of the Funnel Beaker culture have been discovered so far, in addition to 4 burials found within settlements. Archaeological excavations have been conducted on 17 of these cemeteries, and on 8 of them large stone tombs have been discovered. The most common form of the megalithic tombs are very long trapezoids, built along a west-east axis, with stone casing on their sides, and a large, post-framed room in the eastern, wider part of the trapezoid. The main grave, covered with a mound of earth, could be found behind the room, containing two parallel chambers, or a single tomb, most often with double burials. Large tombs are accompanied by flat graves, usually constructed using stone material. Clear examples of funerary practices include deposits of flint tools and items, as well as the peculiar treatment of bodies discovered on some cemeteries, which might be described as apotropaic and anti-vampire rituals

Antoniewicz W. 1925. Eneolityczne groby szkieletowe i ziemianki mieszkalne w Nowym Darominie w pow. sandomierskim. Obzor prehistorický 4, 243-274
Bargieł, B. and Florek, M. 2005. Wyniki badań wykopaliskowych prowadzonych w latach 2001-2003 na cmentarzysku kultury pucharów lejkowatych w Pawłowie, stan. 3, pow. Sandomierz. Archeologia Polski Środkowowschodniej 7, 20-32
Bargieł B. and Florek M. 2006a. Cmentarzysko z konstrukcjami megalitycznymi ludności kultury pucharów lejkowatych na stanowisku 1 w Malicach Kościelnych, woj. świętokrzyskie. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 361-384
Bargieł B. and Florek M. 2006b. Cmentarzysko w Pawłowie, pow. Sandomierz, na tle innych podobnych stanowisk kultury pucharów lejkowatych. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 385-400
Bargieł B., Florek M. and Libera J. 1998. Drugi sezon badań cmentarzyska neolitycznego w Malicach Kościelnych (stan. 1), woj. tarnobrzeskie. Archeologia Polski Środkowowschodniej 3, 44-55
Bargieł B., Florek M. and Libera J. 2001. Groby ludności kultury ceramiki sznurowej i mierzanowickiej ze stanowiska 1 w Malicach Kościelnych, woj. świętokrzyskie. Sprawozdania Archeologiczne 53, 231-257
Bąbel J. T. 1998. Grobowce megalityczne i kurhany w dorzeczu Kamienne w województwach kieleckim i tarnobrzeskim – zarys problematyki. Rocznik Muzealny (Ostrowiec Świętokrzyski) 1, 9-30
Bąbel J. T. 2006. Próba rekonstrukcji grobowca megalitycznego ze stanowiska V w Broniszowicach, pow. Ostrowiec Świętokrzyski. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 271-287
Burchard B. 2006. Grobowce typu megalitycznego w Zagaju Stradowskim, pow. Kazimierza Wielka. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 301-305
Florek M. 2006. Cmentarzyska z grobami „niemegalitycznymi“ i pochówki w jamach gospodarczych w obrębie osad w grupie południowo-wschodniej kultury pucharów lejkowatych. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 407-422
Florek M. 2008. Cmentarzyska kultury pucharów lejkowatych na Wyżynie Sandomierskiej. Historia i stan badań. Wiadomości Archeologiczne 60, 97-123
Florek M. 2011a. Odkrycie kolejnego pochówku antywampirycznego na cmentarzysku kultury pucharów lejkowatych w Pawłowie koło Zawichostu. Zeszyty Sandomierskie 32, 77-78
Florek M. 2011b. Kopce i cmentarzyska kurhanowe na Wyżynie Sandomierskiej. In H. Kowalewska-Marszałek and P. Włodarczak (eds), Kurhany i obrządek pogrzebowy w IV-II tysiącleciu p.n.e. Kraków, Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii PAN, Instytut Archeologii UW, 235-254
Florek M., Libera J. 1997. Sprawozdanie z pierwszego sezonu badań na cmentarzysku kultury pucharów lejkowatych w Malicach Kościelnych, woj. tarnobrzeskie. Archeologia Polski Środkowowschodniej 2, 24-29
Garbacz K. 2006. Dwa grobowce z Grzybowa, pow. Staszów na tle zjawiska rozpowszechniania się idei megalitycznej w grupie południowo-wschodniej kultury pucharów lejkowatych. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 307-333
Iwaniszewski S. 2006. Megalityczny obrządek pogrzebowy i neolityczny krajobraz w mikroregionie stryczowickim na Wyżynie Sandomiersko-Opatowskiej. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 259-269
Kowalewska-Marszałek H., Duday H. and Pyżuk M. 2006. Kichary Nowe: „megalityczne” konstrukcje grobowe w świetle badań archeologicznych i antropologicznych. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych.Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 341-359
Król D. 2011. Chamberless Tombs in Souteastern Group of Funnel Neaker Culture. Rzeszów: Fundacja Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, Instytut Archeologii UR
Matraszek B. and Sałaciński S. 2006. Grobowce megalityczne w Stryczowicach, pow. Ostrowiec Świętokrzyski. In J. Libera and K. Tunia (eds), Idea megalityczna w obrządku pogrzebowym kultury pucharów lejkowatych. Lublin, Kraków: Instytut Archeologii UMCS, Instytut Archeologii i Etnologii PAN, 235-245
Nowak M. 2009. Drugi etap neolityzacji ziem polskich. Kraków: Instytut Archeologii UJ
Rzepecki S. 2011. U źródeł megalityzmu z kulturze pucharów lejkowatych. Łódź: Instytut Archeologii UŁ
Szeliga M. 2012. Wyniki badań przeprowadzonych w 2011 r. na stanowisku 6 w Tominach, woj. świętokrzyskie. In U. Kurządkowska, A. Zakościelna and J. Libera (eds), Badania archeologiczne w Polsce środkowowschodniej, zachodniej Białorusi i Ukrainie w roku 2011. Streszczenia referatów XXVIII konferencji sprawozdawczej. Lublin: Instytut Archeologii UMCS, Muzeum Lubelskie w Lublinie, 9-10
Szeliga M. and Florek M. 2007. Ratownicze badania wykopaliskowe kopca I w Święcicy, pow. sandomierski, w 2005 r. Archeologia Polski Środkowowschodniej 9, 37-48
Tabaczyńscy E. and S. 1973. Cmentarzyska kultury pucharów lejkowatych w rejonie Sandomierza. Odkrycia 1971 roku. Sprawozdania Archeologiczne 25, 49-60
Zychman-Kozak W. and Szeliga M. 2005. Pochówki z cmentarzyska ludności kultury pucharów lejkowatych w Pawłowie, stan. 3, pow. Sandomierz (badania 2001-2003). Archeologia Polski Środkowowschodniej 7, 33-40
Żydok P. 2004. Wczesnośredniowieczne pochówki antywampiryczne. In Z. Kobyliński (ed.), Hereditatem cognoscere. Studia i szkice dedykowane Profesor Marii Miśkiewicz. Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, Instytut Archeologii UW, Instytut Archeologii UKSW, 38-66