Object structure
Title:

Morphological and Functional Differentiation of the Early Neolithic Perforators and Borers – a Case Study from Tominy, South-Central Poland

Subtitle:

Between History and Archaeology : papers in honour of Jacek Lech

Creator:

Szeliga, Marcin ; Pyżewicz, Katarzyna

Contributor:

Myśliwiec, T. M. Tł.

Publisher:

Archaeopress Archaeology

Place of publishing:

Oxford; England

Date issued/created:

2018

Description:

ill. ; 29 cm

Type of object:

Book/Chapter

Subject and Keywords:

perforators ; borers ; early Neolithic ; Linear Pottery Culture (LPC) ; morphological and microwear analyses

Abstract:

This contribution presents a collection of 68 typological perforators and borers discovered during excavations conducted in 2006–2009 at site 6 in Tominy, Opatów district (south-central Poland), which is currently one of the largest collections of such tools across the territorial range of Linear Pottery Culture (LPC). In the light of previous findings from the area of Poland, that collection is characterized by a very unusual material structure (domination of Świeciechów flint), as well as the degree of morphological diversity (high share of forms with clearly shaped, intensively constricted points, including the Vedrovice perforators). The results of conducted microwear analyses indicate a relatively limited range and method of practical usage of particular pieces, i.e. as a tool primarily intended for processing (mainly drilling) of bone/antler. It indicates indirectly the functioning within the settlement in Tominy of a workshop specialized in processing these raw materials, for the production of specific products

References:

Allard, P. 2005. L’industrielithique des populations rubanées du Nord-Est de la France et de la Belgique, Internationale Archäologie 86, Rahden/Westfalen
Balcer, B. 1983. Wytwórczość narzędzi krzemiennych w neolicie ziem Polski, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź, Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Bender, W. 1992. Steingeräte. In J. Lüning, P. Stehli, Der bandkeramische Siedlungsplatz Lamersdorf 2, Gemeinde Inden, Kreis Düren, Rheinische Ausgrabungen 37, Bonn, 175–195
Breitenfellner, A. and Rook, E. 1991. Sprawozdanie z badań osady kultury ceramiki wstęgowej rytej w Bolechowicach – Zielonej, gm. Zabierzów, woj. Kraków, stanowisko 9, Sprawozdania Archeologiczne 43, 9–20
Cahen, D., Caspar, J.-P. and Otte, M. 1986. Industries lithiques Danubiennes de Belgique, Liège, ERAUL 21
Caspar, J.-P., Kaczanowska, M. and Kozłowski, J. K. 1989. Chipped Stone Industries of the Linear Band Pottery Culture (LBP): Techniques, Morphology and Function of the Implements in Belgian and Polish Assemblages, Hellinium 29 (2), 157–205
Davis, F. 1975. Die Hornsteineräte des älteren und mittleren Neolithikums im Donauraum, Bonner Hefte zur Vorgeschichte 10, Bonn
de Grooth, M. E. Th. 1977. Silex der Bandkeramik. In P. J. R. Modderman, Die neolithische Besiedlung bei Hienheim, Ldkr. Kelkheim. I. Die Ausgrabungen am Weinberg 1965 bis 1970: 59–70, Analecta Praehistorica Leidensia 10, Leiden
Dryja, S. 1998. Pierwsze znalezisko wczesno neolitycznych przekłuwaczy typu Vedrovice z ziem polskich, Sprawozdania Archeologiczne 50, 143–148
Gatsov, I. 1987. L’industrie lithique du site Néolithique Usoye (Bulgarie Nord Orientale). In J. K. Kozłowski and S. K. Kozłowski (eds), Chipped stone industries of the early Farming Cultures in Europe, Warsaw, 41–50
Gatsov, I. 2009. Prehistoric Chipped Stone Assemblages from Eastern Thrace and the South Marmara Region 7th – 5th mill. B.C., Oxford, Archaeopress, British Archaeological Reports International Series 1904
van Gijn, A. L. 1990. The wear and tear of flint. Principles of functional analysis applied to Dutch Neolithic assemblages, Leiden, Analecta Praehistorica Leidensia 22
Gronenborn, D. 1997. Silexartefakte der ältestbandkeramischen Kultur. Mit einem Beitrag von Jean-Paul Caspar, Universitätsforschungen zur Prähistorischen Archäologie 37, Bonn
Grygiel, R. 2004. Neolit i początki epoki brązu w rejonie Brześcia Kujawskiego i Osłonek. Tom I, Wczesny neolit. Kultura ceramiki wstęgowej rytej, Łódź
Juel Jensen, H. 1994. Flint tools and plant working. Hidden traces of stone age technology. A use wear study of some Danish Mesolithic and TRB implements, Aarhus
Kabaciński, J. 2010. Przemiany wytwórczości krzemieniarskiej społeczności kultur wstęgowych strefy wielkodolinnej Niżu Polskiego, Poznań
Kaczanowska, M. 1980. Steinindustrie der Kultur der Linienbandkeramik. In J. K. Kozłowski (ed.), Problèmes de la néolithisation dans certaines régions de l’Europe, Cracow, 79-96
Kaczanowska, M. 1985. Rohstoffe, Technik und Typologie der Neolithischen Feuersteinindustrien im Nordteil des Flussgebietes der Mitteldonau, Warsaw
Kaczanowska, M. and Kozłowski, J. K. 2012. Körös lithics. In A. Anders and Z. Siklósi (eds), The First Neolithic Sites in Central/South-East European Transect, Vol. III: The Körös Culture in Eastern Hungary, Oxford, Archaeopress, British Archaeological Reports International Series 2334, 161-170
Kaczanowska, M., Kozłowski, J. K. and Zakościelna, A. 1987. Chipped Stone Industries of the Linear Band Pottery Culture Settlements in the Nowa Huta Region, Przegląd Archeologiczny 34, 93–132
Kaczanowska, M. and Lech, J. 1977. The flint industry of Danubian communities north of the Carpathians, Acta Archaeologica Carpathica 17, 5–28
Keeley, L. H. 1980. Experimental Determination of Stone Tool Uses. A Microwear Analysis, Chicago
Kondracki, J. 1998. Geografia regionalna Polski, Warszawa
Korobkowa, G. F. 1999. Narzędzia w pradziejach. Podstawy badania funkcji metodą traseologiczną, Toruń
Kowalski, K. 2007. Dolnoodrzańska enklawa osadnictwa ludności kultury ceramiki wstęgowej rytej w świetle badań archeologicznych w Karwowie, gm. Kołbaskowo. In G. Nawrolska (ed.), XV Sesja Pomorzoznawcza, Materiały z konferencji 30 listopada – 02 grudnia 2005, Elbląg, 27–39
Kozłowski, J. K. 1970. Z badań nad wytwórczością krzemieniarską w kulturze ceramiki wstęgowej rytej. In J. K. Kozłowski (ed.), Z badań nad w kulturą ceramiki wstęgowej rytej, Kraków, 73–94
Kozłowski, J. K. 1974. Über die Untersuchungen der östlichen Peripherien der Linienbandkeramik-Kultur, Acta Archaeologica Carpathica 14, 5–56
Kukułka, A. 2001. Wczesnoneolityczna osada w Gwoźdźcu, gm. Zakliczyn, stan. 2 na Pogórzu Wiślickim. In J. Gancarski (ed.), Neolit i początki epoki brązu w Karpatach polskich, Krosno, 11–40
Larina, O. V. 1999. Kul’tura linejno-lentočnoj keramiki Pruto-Dnestrovskogo regiona, Stratum plus 2, 10–140
Lech, J. 1979. Krzemieniarstwo w kulturze społeczności ceramiki wstęgowej rytej w Polsce. Próba zarysu. In W. Wojciechowski, B. Gediga and L. Leciejewicz (eds), Początki neolityzacji Polski południowo-zachodniej, Wrocław, 121–136
Lech, J. 1981. Materiały krzemienne z osad społeczności wstęgowych w Niemczy, woj. Wałbrzych. Badania z lat 1971–1972, Silesia Antiqua 23, 39–45
Lech, J. 1982. Flint Mining among the Early Farming Communities of Central Europe. Part II – The Basis of Research into Flint Workshops, Przegląd Archeologiczny 30, 47–80
Lech, J. 1983. Flint work of the Early Farmers. Production Trends in Central European Chipping Industries from 4500–1200 B.C. An Outline, Acta Archaeologica Carpathica 22, 5–63
Levi-Sala, I. 1993. Use-Wear Traces: Process of Development and Post-depositional alterations. In P. C. Anderson, S. Beyries, M. Otte and H. Plisson (eds), Traces et fonction, les gestes retrouvés. Actes du colloque international de Liège, 8—9—10 décembre 1990, ERAUL 50, Liège, 401–416
Levi-Sala, I. 1996. A Study of Microscopic Polish on Flint Implements, Oxford, Archaeopress, British Archaeological Reports International Series 629, Tempus Reparatum
Löhr, H., Zimmermann, A. and Hahn, J. 1977. Feuersteinartefakte. In R. Kuper, H. Löhr, J. Lüning, P. Stehli and A. Zimmermann, Die Bandkeramische Siedlungsplatz Langweiler 9, Gemeinde Aldenhoven, Kreis Düren, Rheinische Ausgrabungen 18, Bonn, 131–266
Małecka-Kukawka, J. 1992. Krzemieniarstwo społeczności wczesnorolniczych ziemi chełmińskiej (2 połowa VI – IV tysiąclecie p.n.e.), Toruń
Małecka-Kukawka, J. 2001. Między formą a funkcją. Traseologia neolitycznych zabytków krzemiennych z ziemi chełmińskiej, Toruń
Małecka-Kukawka, J. 2012. Traseologia w badaniach krzemieniarstwa najstarszych społeczności rolniczych na Niżu Polskim. Materiały krzemienne kultury ceramiki wstęgowej rytej ze stanowiska 5 w Bocieniu. gm. Chełmża, woj. kujawsko-pomorskie, Acta Universitatis Nicolai Copernici, Archeologia 32, 113–160
Mateiciucová, I. 2008. Talking Stones: The Chipped Stone Industry In Lower Austria and Moravia and the Beginnings of the Neolithic in Central Europe (LBK), 5700–4900 BC, Brno
Milisauskas, S. 1986. Early Neolithic Settlement and Society at Olszanica, Memoirs of the Museum of Anthropology University of Michigan 19, Ann Arbor
Moss, E. 1983. The Functional Analysis of Flint Implements. Pincevent and Pont d’Ambon: Two Cases from the French Final Paleolithic, Oxford, Archaeopress, British Archaeological Reports International Series 177
Ondruš, V. 1975–1976. Neolitické dilny z Vedrovic-Zábrdovic. Sbornik praci filozofické fakulty Brněnské Univerzity 24–25, Řada archeologicko-klasická E 20–21, 133–139
Osipowicz, G. 2005. Metody rozmiękczania kości i poroża w epoce kamienia w świetle doświadczeń archeologicznych oraz analiz traseologicznych, Toruń
Osipowicz, G. 2010. Narzędzia krzemienne w epoce kamienia na ziemi chełmińskiej. Studium traseologiczne, Toruń
Pawlik, A. F. 1995. Die mikroskopische Analyse von Steingeräten. Experimente – Auswertungsmethoden – Artefaktanalysen (= Urgeschichtliche Materialhefte 10),Tübingen
Plisson, H. and Mauger, M. 1988. Chemical and mechanical alteration of microwear polishes: An experimental approach, Hellinium 28, 3–16
Rots, V. 2010. Prehension and Hafting Traces on a Flint Tools. A Methodology, Leuven
Szeliga, M. 2008. Kontynuacja badań wykopaliskowych na wielokulturowym stanowisku 6 w Tominach, pow. opatowski, w latach 2006–2007, Archeologia Polski Środkowowschodniej 10, 9–27
Szeliga, M. 2014. The distribution and importance of Turonian flints from the north-eastern margin of the Holy Cross Mountains in the flint raw material economy of the earliest Danubian communities, Acta Archaeologica Carpathica 49, 77–112
Tichý, R. 1962. Osídlení s volutovou keramikou na Moravě, Památky Archeologické 53, 245–305
Vaughan, P. C. 1985. Use-Wear Analysis of Flaked Stone Tools, Tucson
Vaughan, P. C. 1994. Microwear analysis on flints from the bandkeramik sites of Langweiler 8 and Laurenzberg 7. In J. Lüning and P. Stehli (eds), Die Bandkeramik im Merzbachtal auf der Aldenhovener Platte, Rheinische Ausgrabungen 36, Bonn, 533–558
Wilczyński, J. 2014. Krzemienny oraz obsydianowy inwentarz kultury ceramiki wstęgowej rytej ze stanowiska Brzezie 17, gm. Kłaj. In A. Czekaj-Zastawny (ed.), Brzezie 17. Osada kultury ceramiki wstęgowej rytej, Kraków, Via Archaeologica, Źródła z badań wykopaliskowych na trasie autostrady A4 w Małopolsce, 499–546

Start page:

195

End page:

209

Resource type:

Text

Detailed Resource Type:

Article

Language:

eng

Rights:

Creative Commons Attribution BY-SA 3.0 PL license

Terms of use:

Copyright-protected material. [CC BY-SA 3.0 PL] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY-SA 3.0 PL license, full text available at: ; -

Digitizing institution:

Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences

Original in:

Library of the Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences

Projects co-financed by:

Operational Program Digital Poland, 2014-2020, Measure 2.3: Digital accessibility and usefulness of public sector information; funds from the European Regional Development Fund and national co-financing from the state budget. ; European Union. European Regional Development Fund

Access:

Open

×

Citation

Citation style: