Object structure
Title:

Falsyfikowanie "starożytności polskich" : o dwóch legendarnych obyczajach średniowiecznych wzmiankowanych w Satyrze albo Dzikim mężu Jana Kochanowskiego

Subtitle:

Odrodzenie i Reformacja w Polsce T. 61 (2017)

Creator:

Grześkowiak, Radosław (1968– ) ORCID

Contributor:

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Publisher:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii

Place of publishing:

Warszawa

Date issued/created:

2017

Description:

s. 135-165 ; 24 cm ; Streszczenie w jęz. angielskim. Abstrakt w jęz. angielskim i polskim

Type of object:

Czasopismo/Artykuł

Subject and Keywords:

Kochanowski, Jan (1530-1584). Satyr albo Dziki mąż ; Kochanowski, Jan (1530-1584) -- krytyka i interpretacja [KABA] ; Polska -- obyczaje i zwyczaje -- historia [KABA] ; Obyczaje i zwyczaje -- w literaturze [KABA] ; dawny obyczaj ; kultura rycerska ; powieść historyczna

Abstract:

W Satyrze albo Dzikim mężu Jan Kochanowski wspomina dwa starodawne zwyczaje: gdy w czasie mszy czytano Ewangelię, dawni Polacy mieli wyciągać do połowy miecze z pochew na znak gotowości obrony chrześcijańskiej wiary (w. 185–200), z kolei infamisów miano karać na honorze w ten sposób, że gdy zasiadali z kimś do wspólnego stołu, gospodarz rozcinał obrus na znak, że nie chce dzielić z nimi posiłku (w. 231–236). Artykuł analizuje liczne wzmianki o owych zwyczajach w dawnej polskiej literaturze (zgodnie poświadczające brak owych rytuałów w XVI–XVIII w.), by wykazać, że w obu wypadkach mamy do czynienia z literacką legendą.

References:

A. D., Trancher la nappe, „Archives historiques et littéraires du Nord de la France et du Midi de la Belgique”, série 3, t. 2, 1851
M. Bogucka, Staropolskie obyczaje w XVI–XVII wieku, Warszawa 1994
A. Brückner, Dzieje kultury polskiej, t. 1: Od czasów przedhistorycznych do r. 1506, Kraków 1930
J. S. Bystroń, Dzieje obyczajów w dawnej Polsce. Wiek XVI–XVIII, t. 2, wstęp J. Tazbir, Warszawa 1994
J. A. Chrościcki, Trzy frontispisy „Satyra albo Dzikiego Męża” Jana Kochanowskiego. O tapiseriach jagiellońskich, szlacheckim ruchu egzekucyjnym i tradycji ikonograficznej, w: Necessitas et ars. Studia staropolskie dedykowane Profesorowi Januszowi Pelcowi, t. 2, red. B. Otwinowska, A. Nowicka-Jeżowa, J. Kowalczyk, A. Karpiński, Warszawa 1993
F. S. Dmochowski, Dawne obyczaje i zwyczaje szlachty i ludu wiejskiego w Polsce i w ościennych prowincjach, Warszawa 1860
Z. Gloger, Encyklopedia staropolska, t. 3, Warszawa 1902
Ł. Gołębiowski, Domy i dwory przy tem opisanie apteczki, kuchni, stołów, uczt [...] i różnych obyczajowych szczegółów, Warszawa 1830
Ł. Gołębiowski, Dzieje Polski za Władysława Jagiełły i Władysława III-go, t. 2: Panowanie Władysława III z uwagami nad stanem kraju i rządem jego za Jagiellonów do 1506 r., Warszawa 1846
Ł. Gołębiowski, Lud polski, jego zwyczaje, zabobony, Warszawa 1830
R. Krzywy, Ideologia sarmacka wobec tradycji antycznej i renesansowego humanizmu (wprowadzenie do zagadnienia), w: Humanistyczne modele kultury nowożytnej wobec dziedzictwa starożytnego, red. M. Prejs, Warszawa 2010
R. Krzywy, Sztuka wyborów i dar inwencji. Studium o strukturze gatunkowej poematów Jana Kochanowskiego, Warszawa 2008
M. Lenart, Patavium, Pava, Padwa. Tło kulturowe pobytu Jana Kochanowskiego na terytorium Republiki Weneckiej, Warszawa 2013
W. A. Maciejowski, Pierwotne dzieje Polski i Litwy zewnętrzne i wewnętrzne, z uwagą na ościenne kraje, a mianowicie na Ruś, Węgry, Czechy i Niemcy, Warszawa 1846
W. A. Maciejowski, Polska aż do pierwszej połowy XVII wieku pod względem obyczajów i zwyczajów, t. 4, Petersburg–Warszawa 1842
K. W. Wójcicki, Zarysy domowe, t. 1, Warszawa 1842

Relation:

Odrodzenie i Reformacja w Polsce

Volume:

61

Start page:

135

End page:

165

Resource type:

Tekst

Detailed Resource Type:

Artykuł naukowy oryginalny

Format:

application/pdf

Resource Identifier:

0029-8514 ; 10.12775/OiRwP.2017.05

Source:

IH PAN, sygn. A.512/61 Podr. ; IH PAN, sygn. A.513/61 ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY-ND 4.0 Międzynarodowe] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-Bez utworów zależnych 4.0, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitizing institution:

Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Biblioteka Instytutu Historii PAN

Access:

Otwarty

×

Citation

Citation style: