Object structure
Title:

Kształtowanie się odpływu rzecznego w dorzeczu Parsęty w świetle modelowania hydrologicznego = Shaping of river outflow in the Parsęta basin in the light of hydrological modelling

Subtitle:

Przegląd Geograficzny T. 89 z. 1 (2017)

Creator:

Gudowicz, Joanna ; Zwoliński, Zbigniew

Publisher:

IGiPZ PAN

Place of publishing:

Warszawa

Date issued/created:

2017

Description:

24 cm

Type of object:

Czasopismo/Artykuł

Subject and Keywords:

odpływ rzeczny ; modelowanie hydrologiczne ; Parsęta ; Pomorze

Abstract:

Celem pracy jest oszacowanie zmienności czasowej i zróżnicowania przestrzennego odpływu rzecznego z wykorzystaniem zintegrowanych metod geoinformacyjnych z modelowaniem hydrologicznym. Badania przeprowadzono w dorzeczu Parsęty wykorzystując dane z trzech profili wodowskazowych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej dotyczące okresu 1966-2010. Symulacje bilansu wodnego wykonano z zastosowaniem modelu SWAT (Soil and Water Assessment Tool). Symulowane wartości odpływu porównano z danymi pomiarowymi. Stwierdzono, że najbardziej zgodne z danymi obserwowanymi były wyniki modelowania otrzymane dla profilu zamykającego dorzecze, natomiast przy mniejszych obszarach zasilania uzyskiwano niższe wartości współczynników statystycznych oceny wyników. Zastosowanie modelu SWAT na rzece nizinnej obszaru młodoglacjalnego potwierdziło jego uniwersalne możliwości stosowania dla zlewni o zróżnicowanych warunkach środowiskowych i reżimie rzecznym.

References:

1. Abbaspour K.C., Johnson A., van Genuchten M.Th., 2004, Estimating uncertain flow and transport parameters using a sequential uncertainty fitting procedure, Vadose Zone Journal, 3, 4, s. 1340-1352.
https://doi.org/10.2136/vzj2004.1340 -
https://doi.org/10.2113/3.4.1340 -
2. Abbaspour K.C., 2012, SWAT-CUP 2012: SWAT Calibration and Uncertainty Programs – A User Manual, Eawag.
3. Aksoy H., Kavvas M.L., 2005, A review of hillslope and watershed scale erosion and sediment transport models, Catena, 64, s. 247-271.
https://doi.org/10.1016/j.catena.2005.08.008 -
4. Arnold J.G., Srinivasan R., Muttiah R.S., Williams J.R., 1998, Large area hydrologic modeling and assessment: Part I. Model development, Journal of American Water Resources Association, 34, 1, s. 73-89.
https://doi.org/10.1111/j.1752-1688.1998.tb05961.x -
5. Berezowski T., Szcześniak M., Kardel I., Michałowski R., Okruszko T., Mezghani A., Piniewski M., 2016, CPLFD-GDPT5: High-resolution gridded daily precipitation and temperature data set for two largest Polish river basins, Earth System Science Data, 8, s. 127-139.
https://doi.org/10.5194/essd-8-127-2016 -
6. Beven K., 2001, Rainfall-Runoff Modelling. The Primer, John Wiley and Sons, Chichester.
7. Bogdanowicz R., Olszewska A., Drwal J., Woźniak E., 2010, Zastosowanie Systemów Informacji Geograficznej (GIS) do oceny hydrograficznych uwarunkowań wielkości dostawy zanieczyszczeń w zlewniach młodoglacjalnych na przykładzie zlewni Borucinki, [w:] T. Ciupa, R. Suligowski (red.), Woda w badaniach geograficznych, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce, s. 91-97.
8. Brzozowski J., Miatkowski Z., Śliwiński D., Smarzyńska K., Śmietanka M., 2011, Application of SWAT model to small agricultural catchment in Poland, Journal of Water and Land Development, 15, s. 157-166.
https://doi.org/10.2478/v10025-012-0014-z -
9. Choiński A., 1998, Warunki obiegu wody w dorzeczu Parsęty, [w:] A. Kostrzewski (red.), Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni rzecznych. Środowisko przyrodnicze dorzecza Parsęty – stan badań, zagospodarowanie, ochrona, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań, s. 36-51.
10. Crawford N.H., Linsley R.K., 1966, Digital Simulation in Hydrology: Stanford Watershed Model IV, Technical Report No. 39, Department of Civil Engineering, Stanford University.
11. Daniel E.B., Camp J.V., LeBoeuf E.J., Penrod J.R., Dobbins J.P. Abkowitz M.D., 2011, Watershed modeling and its applications: A state-of-the-art review, The Open Hydrology Journal, 5, s. 26-50.
https://doi.org/10.2174/1874378101105010026 -
12. Dynowska I., 1971, Typy reżimów rzecznych w Polsce, Zeszyty Naukowe UJ, Prace Geograficzne, 28.
13. Fac-Beneda J., 2011, Młodoglacjalny system hydrograficzny, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
14. Gassman P.W., Reyes M.R., Green C.H., Arnold J.G., 2007, The soil and water assessment tool: historical development, applications, and future research directions, Transactions of the American Society of Agricultural and Biological Engineers, 50, 4, s. 1211-1250.
https://doi.org/10.13031/2013.23637 -
15. Gassman P.W., Sadeghi A.M., Srinivasan R., 2014, Applications of the SWAT model special section: Overview and insights, Journal of Environmental Quality, 43, s. 1-8.
https://doi.org/10.2134/jeq2013.11.0466 -
16. Geethalakshmi V., Kitterød N.O., Lakshmanan A., 2008, A literature review on modeling of hydrological processes and feedback mechanisms on climate, CLIMARICE Report No. 2, The Norwegian Institute for Agriculture and Environmental Research (Bioforsk), Norway.
17. Green W.H., Ampt G.A., 1911, Studies on soil physics, 1. The flow of air and water through soils, Journal of Agricultural Science, 4, s. 1-24.
18. Gutry-Korycka M., 1999, Zlewnia jako geoekosystem dynamiczny, [w:] A. Kostrzewski (red.), Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni rzecznych. Powodzie rzek Przymorza Bałtyku i innych regionów Polski – uwarunkowania, przebieg, skutki w środowisku przyrodniczym, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań, s. 17-32.
19. Hargreaves G.L., Hargreaves G.H., Riley J.P., 1985, Agricultural benefits for Senegal River basin, Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 108, 3, s. 225-230.
https://doi.org/10.1061/(asce)0733-9437(1985)111:2(113) -
20. Ignar S., 1988, Metoda SCS i jej zastosowanie do wyznaczania opadu efektywnego, Przegląd Geofizyczny, 33, 4, s. 451-455.
21. Jenks G.F., 1967, The data model concept in statistical mapping, International Yearbook of Cartography, 7, s. 186-190.
22. Karczewski A., 1998, Układ przestrzenny stref morfologicznych dorzecza Parsęty, [w:] A. Kostrzewski (red.), Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni rzecznych. Środowisko przyrodnicze dorzecza Parsęty – stan badań, zagospodarowanie, ochrona, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań, s. 15-20.
23. Kondracki J., 2000, Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
24. Kostrzewski A., 1998, Struktura krajobrazowa dorzecza Parsęty w oparciu o dotychczasowe podziały fizyczno-geograficzne, [w:] A. Kostrzewski (red.), Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni rzecznych. Środowisko przyrodnicze dorzecza Parsęty – stan badań, zagospodarowanie, ochrona, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań, s. 131-141.
25. Kostrzewski A., 2003, Obieg wody i jego wpływ na powstanie i funkcjonowanie struktur krajobrazowych, [w:] A. Kostrzewski (red.), Funkcjonowanie geoekosystemów zlewni rzecznych. Obieg wody – uwarunkowania i skutki w środowisku przyrodniczym, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań, s. 17-20.
26. Kostrzewski A., Mazurek M., Zwoliński Z., 1994, Dynamika transportu fluwialnego górnej Parsęty jako odbicie funkcjonowania systemu zlewni, Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich, Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań.
27. Krysanova V., White M., 2015, Advances in water resources assessment with SWAT – an overview, Hydrological Sciences Journal, doi: 10.1080/02626667.2015.1029482.
https://doi.org/10.1080/02626667.2015.1029482 -
28. Monteith J.L., 1965, Evaporation and the environment & in the state and movement of water in living organisms, [w:] Proceedings of the Society of Experimental Biology, Symposium No 19, Swansea, U.K, Cambridge University Press, Cambridge, s. 205-234.
29. Moriasi D.N., Wilson B.N., Douglas-Mankin K.R., Arnold J.G., Gowda P.H., 2012, Hydrologic and water quality models: use, calibration, and validation, Transactions of the ASABE, 55, 4, s. 1241-1247.
https://doi.org/10.13031/2013.42265 -
30. MPHP [Mapa Podziału Hydrograficznego Polski], 2010, Rastrowa Mapa Podziału Hydrograficznego Polski, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Krajowy Zarząd GospodarkiWodnej; http://www.kzgw.gov.pl/pl/rastrowa-mapa-podzialu-hydrograficznego-polski.html (10.03.2016).
31. Neitsch S.L., Arnold J.G., Kiniry J.R., Williams J.R., 2011, Soil and Water Assessment Tool Theoretical Documentation, Version 2009, Temple, Texas: USDA ARS Grassland, Soil and Water Research Laboratory.
32. Newham L.T.H., Letcher R.A., Jakeman A.J., Kobayashi T., 2004, A framework for integrated hydrologic, sediment and nutrient export modelling for catchment-scale management, Environmental Modelling & Software, 19, s. 1029-1038.
https://doi.org/10.1016/j.envsoft.2003.11.006 -
33. O'Callaghan J.F., Mark D.M., 1984, The extraction of drainage networks from digital elevation data, Computer Vision Graphics and Image Processing, 28, s. 323-344.
https://doi.org/10.1016/S0734-189X(84)80011-0 -
34. Pechlivanidis I.G., Jackson B.M., McIntyre N.R., Wheater H.S., 2011, Catchment scale hydrological modelling: a review of model types, calibration approaches and uncertainty analysis methods in the context of recent developments in technology and applications, Global NEST Journal, 13, 3, s. 193-214.
35. Piniewski M., 2012, Impacts of Natural and Anthropogenic Conditions on the Hydrological Regime of Rivers: A Narew River Basin Case Study, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa.
36. Piniewski M., Marcinkowski P., Kardel I., Giełczewski M, Izydorczyk K., Frątczak W., 2015, Spatial quantification of non-point source pollution in a meso-scale catchment for an assessment of buffer zones efficiency, Water, 7, s. 1889-1920.
https://doi.org/10.3390/w7051889 -
37. Piniewski M., Okruszko T., 2011, Multi-site calibration and validation of the hydrological component of SWAT in a large lowland catchment, [w:] D. Świątek, T. Okruszko (red.), Modelling of Hydrological Processes in the Narew Catchment, Geoplanet: Earth and Planetary Sciences, Springer, Berlin, Germany, s. 15-41.
38. Priestly C.H.B., Taylor R.J., 1972, On the assessment of surface heat flux and evaporation using large-scale parameters, Monthly Weather Review, 100, 2, s. 81-92.
https://doi.org/10.1175/1520-0493(1972)100<0081:OTAOSH>2.3.CO;2 -
39. Renard K.G., Foster G.R., Weesies G.A., Porter J.P., 1991, RUSLE: Revised Universal Soil Loss Equation, Journal of Soil and Water Conservation, 46, 1.
40. Sarma P.B.S., Delleur J.W., Rao A.R., 1973, Comparison of rainfall-runoff models for urban areas, Journal of Hydrology, 18, 3-4, s. 329-347.
41. Singh J., Knapp H.V., Demissie M., 2004, Hydrological modeling of the Iroquois river watershed using HSPF and SWAT, Journal of American Water Resources Association, 41, s. 343-360.
https://doi.org/10.1111/j.1752-1688.2005.tb03740.x -
42. Surfleet C.G., Tullos D., Chang H., Jung I.W., 2012, Selection of hydrologic modeling approaches for climate change assessment: A comparison of model scale and structures, Journal of Hydrology, 464-465, s. 233-248.
43. https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2012.07.012 -
44. USDA Soil Conservation Service, 1972, Section 4. Hydrology, [w:] National Engineering Handbook, US. Department of Agriculture-Soil Conservation Service, Washington.
45. Walczykiewicz T. (red.), 2010, Zrównoważone gospodarowanie wodą, zasobami geologicznymi i leśnymi kraju, [w:] KLIMAT – Wpływ zmian klimatu na środowisko, gospodarkę i społeczeństwo (zmiany, skutki i sposoby ich ograniczania, wnioski dla nauki, praktyki inżynierskiej i planowania gospodarczego); http://klimat.imgw.pl/ (12.03.2016).
46. Winchell M., Srinivasan R., Di Luzio M., Arnold J., 2011, ArcSWAT Interface for SWAT2009. User's Guide, Blackland Research and Extension Center Texas Agrilife Research, s. 464.
47. Zwoliński Z., 1986, Kooperacja przepływowa jako miernik zmian reżimu rzecznego, [w:] Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Hydrograficznej, Hydrologia regionalna i procesy hydrologiczne w zlewniach, Poznań, s. 221-225.
48. Zwoliński Z., 1989, Geomorficzne dostosowywanie się koryta Parsęty do aktualnego reżimu rzecznego, Dokumentacja Geograficzna, 3-4, IGiPZ PAN.

Relation:

Przegląd Geograficzny

Volume:

89

Issue:

1

Start page:

45

End page:

66

Resource type:

Tekst

Detailed Resource Type:

Artykuł

Format:

Rozmiar pliku 1,8 MB ; application/pdf

Resource Identifier:

0033-2143 (print) ; 2300-8466 (on-line) ; 10.7163/PrzG.2017.1.3

Source:

CBGiOŚ. IGiPZ PAN, sygn.: Cz.181, Cz.3136, Cz.4187 ; click here to follow the link

Language:

pol

Language of abstract:

eng

Rights:

Licencja Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska

Terms of use:

Zasób chroniony prawem autorskim. [CC BY 3.0 PL] Korzystanie dozwolone zgodnie z licencją Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska, której pełne postanowienia dostępne są pod adresem: ; -

Digitizing institution:

Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk

Original in:

Centralna Biblioteka Geografii i Ochrony Środowiska Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN

Projects co-financed by:

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka, lata 2010-2014, Priorytet 2. Infrastruktura strefy B + R ; Unia Europejska. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Access:

Otwarty

×

Citation

Citation style: