Koncentracja przestrzenna działalności twórczych a lokalizacja klastrów kreatywnych w Polsce = The spatial concentration of creative activity and location of creative clusters in Poland

Namyślak, Beata; Spallek, Waldemar

doi:0033-2143 (print)

- ris
- BibTeX
- EndNote
- Csv

Koncentracja przestrzenna działalności twórczych a lokalizacja klastrów kreatywnych w Polsce = The spatial concentration of creative activity and location of creative clusters in Poland Namyślak, BeataSpallek, Waldemar

Object structure

Koncentracja przestrzenna działalności twórczych a lokalizacja klastrów kreatywnych w Polsce = The spatial concentration of creative activity and location of creative clusters in Poland

Przegląd Geograficzny T. 93 z. 4 (2021)

Namyślak, Beata : Autor ; Spallek, Waldemar : Autor

działalności twórcze ; klastry kreatywne ; klastering ; wskaźnik lokalizacji LQ ; Polska

Opracowanie dotyczy zależności między potencjałem klastrowania a tworzonymi strukturami klastrowymi na obszarze Polski. Autorzy porównali poziom koncentracji podmiotów reprezentujących działalności twórcze, wyrażony wielkością wskaźnika lokalizacji (Location Quotient, LQ), z lokalizacją istniejących klastrów kreatywnych w Polsce. Dążono do uzyskania odpowiedzi na następujące pytania: (1) jak przedstawia się rozkład przestrzenny potencjału klastrowania w zakresie działalności twórczych? (2) w jakich gminach zlokalizowane są podmioty wchodzące w skład klastrów kreatywnych? oraz (3) czy struktury klastrowe powstają rzeczywiście na tych obszarach, które dysponują największym potencjałem w tym względzie? Artykuł składa się z trzech zasadniczych części. W pierwszej autorzy dokonali przeglądu literatury przedmiotu z zakresu klasteringu w obszarze działalności twórczych. Przedstawiono dorobek międzynarodowy oraz zagadnienia już opisane w polskiej literaturze. Kolejną część poświęcono klastrom kreatywnym w Polsce. Zwrócono uwagę m.in. na ich miejsce na tle struktur klastrowych ogółem. Trzecia część poświęcona jest badaniom przeprowadzonym przez autorów. Autorzy określili stopień koncentracji podmiotów działających w segmencie działalności twórczych, jak również przeprowadzili inwentaryzację klastrów działających w tej sferze. Po tak przygotowanej analizie statystycznej i kartograficznej porównano uzyskane dwa obrazy. Praca przedstawia stan na 2019 r.

Badanie w zakresie wpływu inicjatyw klastrowych z województwa mazowieckiego na kształtowanie inteligentnej specjalizacji regionu. Raport końcowy. (2013). Warszawa: Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego.
Banks, M., Lovatt, A., O'Connor, J., & Raffo, C. (2000). Risk and trust in the cultural industries. Geoforum, 31(4), 453‑464. https://doi.org/10.1016/S0016-7185(00)00008-7
Banks, M., & O'Connor, J. (2017). Inside the whale (and how to get out of there): Moving on from two decades of creative industries research. European Journal of Cultural Studies, 20(6), 637‑654. https://doi.org/10.1177/1367549417733002
Bergman, E.M., & Feser, E.J. (1999). Industrial and regional clusters: concepts and comparative applications. Morgantown: Regional Research Institute, West Virginia University.
De Berranger, P., & Meldrum, M.C.R. (2000). The development of intelligent local clusters to increase global competitiveness and local cohesion: the case of small businesses in the creative industries. Urban Studies, 37(10), 1827‑1835. https://doi.org/10.1080/00420980020080441
Bialic-Davendra, M., Bednár, P., Danko, L., & Matošková, J. (2016). Creative clusters in Visegrad Countries: factors conditioning cluster establishment and development. Bulletin of Geography. Socio-economic Series, 32, 33‑47. https://doi.org/10.1515/bog-2016-0013
Boix, R., Hervás-Oliver, J.L., & De Miquel-Molina, B. (2015). Micro-geographies of creative industries clusters in Europe: from hot-spots to assemblages. Papers in Regional Science, 94(4), 753‑772. https://doi.org/10.1111/pirs.12094
Brodzicki, T., & Szultka, S. (2002). Koncepcja klastrów a konkurencyjność przedsiębiorstw. Organizacja i Kierowanie, 110(4), 45‑59.
Capone, F. (red.). (2015). Tourist clusters, destinations and competitiveness: theoretical issues and empirical evidences. London and New York: Routledge.
Chapain, C., & Comunian, R. (2010). Enabling and inhibiting the creative economy: the role of the local and regional dimensions in England. Regional Studies, 44(6), 717‑734. https://doi.org/10.1080/00343400903107728
Chapain, C., & Sagot-Duvauroux, D. (2018). Cultural and creative clusters - a systematic literature review and a renewed research agenda. Urban Research and Practice, 13(3), 300‑329. https://doi.org/10.1080/17535069.2018.1545141
Classifying and measuring the creative industries. (2013). Pobrane z: https://assets.publishing. service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/203296/Classifying_and_Measuring_the_Creative_Industries_Consultation_Paper_April_2013-final.pdf (20.04.2019).
Cooke, P. (2002). Knowledge economics. Clusters. Learning and cooperative advantage. London: Routledge.
Crawley, A., Beynon, M., & Munday, M. (2012). Making location quotients more relevant as a policy aid in regional spatial analysis. Urban Studies, 50(9), 1854‑1869. https://doi.org/10.1177/0042098012466601
Czakon, W. (2013). Kierunki badań nad strategią koopetycji. Przedsiębiorczość i zarządzanie, 14(3/1), 7‑15.
Florida, R. (2002). The rise of the creative class. New York: Basic Books.
Florida, R., Mellander, C., & Stolarick, K. (2010). Music scenes to music clusters: the economic geography of music in the US, 1970‑2000. Environment and Planning A, 42(4), 785‑804. https://doi.org/10.1068/a4253
Gibson, C., & Kong, L. (2005). Cultural economy: a critical review. Human Geography. 29, 541‑561. https://doi.org/10.1191/0309132505ph567oa
Gordon, I.R., & McCann, R. (2000). Industrial clusters: complexes, agglomeration and/or social networks? Urban Studies, 37(3), 513‑532. https://doi.org/10.1080/0042098002096
Gupta, V., & Subramanian, R. (2008). Seven perspectives on regional clusters and the case of Grand Rapids Office Furniture City. International Business Review, 17(4), 371‑384.
Hartley, J., Pottis, J., Cunningham, S., Flew, T., Keane, M., & Banks, J. (2013). Key concepts in creative industries. London: SAGE Publications
Heebels, B., & van Aalst, I. (2010). Creative clusters in Berlin: entrepreneurship and the quality of place in Prenzlauer Berg and Kreuzberg. Geografiska Annaler, Series B - Human Geography, 92, 347‑363. https://doi.org/10.1111/j.1468-0467.2010.00357.x
Den Hertog, P., & Maltha, S. (1999). The emerging information and communication cluster in the Netherlands. W: OECD proceedings. Boosting innovation: the cluster approach (s. 193‑218). Paris: OECD.
Hołub-Iwan, J., & Wielec, Ł. (2014). Opracowanie systemu wyboru Krajowych Klastrów Kluczowych (Development of the selection system of Key National Clusters). Warszawa: PARP.
Jankowska, B., & Götz, M. (2017). Internalization intensity of clusters and their impact on firm internalization: the case of Poland. European Planning Studies, 25(6), 958‑977. https://doi.org/10.1080/09654313.2017.1296111
Klimas, P., & Czakon, W. (2012). Teleologiczne uwarunkowania koopetycji. W: F. Sitkiewicz (red.), Wybrane problemy kooperencji w rozwoju współczesnych organizacji (s. 25‑37). Łódź: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
Landry, C. (2000). The creative city: a toolkit for urban innovators. London: Earthscan Publishing.
Lazaretti, L., Capone, F., & Boix, R. (2012). Reasons for clustering of creative industries in Italy and Spain. European Planning Studies, 20(8), 1243‑1262. https://doi.org/10.1080/09654313.2012.680585
Majewska, J. (2014). Zjawisko koncentracji przestrzennej podmiotów gospodarczych sektora turystyki - przykład Polski i Niemiec. W: B. Krakowiak, J. Latosińska (red.), Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość turystyki. Warsztaty z Geografii Turyzmu, tom 5 (s. 225‑238). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. https://doi.org/10.18778/7969-262-0.15
Malmberg, A., & Maskell, P. (2002). The elusive concept of localization economies: Towards a knowledge-based theory of spatial clustering. Environment and Planning A, 34(3), 429‑449. https://doi.org/10.1068/a3457
Markusen, A. (1996). Sticky places in slippery space: a typology of industrial districts. Economic Geography, 72, 293‑313.
Martin, R., & Sunley, P. (2003). Deconstructing clusters: chaotic concept or policy panacea? Journal of Economic Geography, 3(1), 5‑35. https://doi.org/10.1093/jeg/3.1.5
Micek, G. (2008). Grona przedsiębiorczości jako przedmiot analizy oraz instrument rozwoju lokalnego i regionalnego w warunkach polskich. Przegląd Geograficzny, 80(4), 541‑558.
Namyślak, B. (2019). Klastry w sektorze kreatywnym w Polsce. Studia Regionalne i Lokalne, 78(4), 95‑114. https://doi.org/10.7366/1509499547805
Namyślak, B. (2019). Creative clusters in Poland and theoretical cluster structures - similarities and differences. Studia Miejskie, 78(2), 95‑114. https://doi.org/10.25167/sm.960
Olko, S. (2017). Zarządzanie wiedzą w klastrach i sieciach w przemysłach kreatywnych. Warszawa: Wydawictwo CeDeWu.
Piore, M.J. (1990). Work, labour and action: work experience in a system of flexible production. W: F. Pyke, G. Becattini, W. Sengenberger (red.), Industrial districts and inter-firm cooperation in Italy (s. 52‑74). Geneva: International Institute for Labour Studies.
Podgórska, J. (2016). Charakterystyka klastrów w Polsce - na podstawie analizy PARP. Warszawa: Ministerstwo Rozwoju.
Porter, M.E. (1998). Clusters and the new economics of competition. Harvard Business Review, 76, 77‑90.
Porter, M.E. (2000). Location, competition, and economic development: Local clusters in a global economy. Economic Development Quarterly, 14(1), 15‑34. https://doi.org/10.1177/089124240001400105
Pratt, A. (2008). Creative cities: the cultural industries and the creative class. Geografiska Annaler: Series B, Human Geography, 90(2), 107‑117. https://doi.org/10.1111/j.1468-0467.2008.00281.x
De Propris, L., & Hypponen, L. (2007). Creative clusters and governance: the dominance of the Hollywood Film Cluster. W: P. Cooke, L. Lazaretti (red.), Creative cities, cultural clusters and local economic development (s. 258‑286). Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
Rabellotti, R. (2004). How globalization affects Italian industrial district: the case of Brenta. W: H. Schmitz (red.), Local enterprises in the global economy (s. 140‑173). Massachusetts: Edward Elgar Publishing.
Ratalewska, M. (2016). The development of creative industries in Poland comparison with the European Union. W: M. Bilgin, H. Danis (red.), Entrepreneurship, Business and Economics, Vol. 1. Proceedings of the 15th Eurasia Business and Economics Society Conference (s. 57‑67). Cham: Springer.
Rosenfeld, S.A. (1997). Bringing business clusters into mainstream of economic development. European Planning Studies, 5(1), 3‑23. https://doi.org/10.1080/09654319708720381
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 roku w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). (2007). Dz. U. 2007 nr 251, poz. 1885.
Stryjakiewicz, T. (1988). Czynniki lokalizacji i uwarunkowania przemysłu rolno-spożywczego oraz jego struktura przestrzenna w regionie poznańskim. Seria Geografia, 36. Poznań: Uniwersytet im. A. Mickiewicza.
Stryjakiewicz, T. (1999). Adaptacja przestrzenna przemysłu w Polsce w warunkach transformacji. Poznań: Uniwersytet im. A. Mickiewicza.
Środa-Murawska, S., & Szymańska, D. (2013). The concentration of the creative sector firms as a potential basis for the formation of creative clusters in Poland. Bulletin of Geography. Socio-economic Series. 20, 85‑93. https://doi.org/10.2478/bog-2013-0013
Territorial observation no 5: the creative workforce. (2011). Luxemburg: ESPON.
Yuxianga, Z., Xilai, Z., Chuna, L., Fengc, Y., & Hongyu, W. (2011). The development strategy for industrial clusters in Qingdao. Energy Procedia, 5, 1355‑1359.