Object structure
Title:

Plants of the Funnel Beaker culture in Poland

Subtitle:

Sprawozdania Archeologiczne 72 nr 1 (2020)

Creator:

Nowak, Marek ; Lityńska-Zając, Maria ; Moskal-del Hoyo, Magdalena ; Mueller-Bieniek, Aldona ; Kapcia, Magda ; Kotynia, Krzysztof

Publisher:

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

Place of publishing:

Kraków

Date issued/created:

2020

Description:

ill. ; 25 cm

Type of object:

Journal/Article

Subject and Keywords:

Poland ; Neolithic ; Funnel Beaker culture ; cultivated plants ; cultivation model

Abstract:

Neolithic communities appeared in Polish territories around the mid-6th millennium BC. However, until the beginning of the 4th millennium BC, they inhabited only small enclaves. This situation changed within the first half of the 4th millennium BC, when the most of the Polish territories became settled by Neolithic groups attributed to the Funnel Beaker culture (TRB). There is a fairly large amount of data on plants cultivated by TRB people. Based on this, one can conclude that mainly Triticum dicoccon, T. monococcum and Hordeum vulgarewere grown. T. dicoccon and T. monococcum could be sown together. It should be noted that large amounts of weeds typical of cereal fields have been recorded. It is much more difficult to determine the economic importance of other cultivars because of their low numbers. Nevertheless, the TRB inventories contain remains of Pisum sativum, Lens culinaris, Linum usitatissimum and Papaver somniferum

References:

Abramów J. 2015. Analiza archeobotaniczna polepy i odcisków ziaren na ceramice. In A. Marciniak, I. Sobkowiak-Tabaka, M. Bartkowiak and M. Lisowski (eds.), Kopydłowo, sta-nowisko 6. Osady neolityczne z pogranicza Kujaw i Wielkopolski. Poznań-Pękowice: Uni-wersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Profil-Archeo, 171–189
Akeret Ö. 2005. Plant remains from a Bell Beaker site in Switzerland, and the beginnings of Triticum spelta (spelt) cultivation in Europe. Vegetation History and Archaeobotany 14, 279–286
Baum T., Nendel C., Jacomet S., Colobran S. and Ebersbach R. 2016. ‘‘Slash and burn’’ or ‘‘weed and manure’’? A modelling approach to explore hypotheses of late Neolithic crop cultivation in prealpine wetland sites. Vegetation History and Archaeobotany 25, 611–627
Behre K-E. 1992. The history of rye cultivation in Europe. Vegetation History and Archaeobotany 1, 141–156
Behre K-E. 2008. Collected seeds and fruits from herbs as prehistoric food. Vegetation History and Archaeobotany 17, 65–73
Bieniek A. 2007. Neolithic plant husbandry in the Kujawy region of central Poland. In S. Colledge and J. Conolly (eds.), The Origins and Spread of Domestic Plants in Southwest Asia and Europe. Walnut Creek: Left Coast Press, 327–342
Bieniek A. and Lityńska-Zając M. 2001. New finds of Malus sylvestris Mill. (wild apple) from Neolithic sites in Poland. Vegetation History and Archaeobotany 10, 105–106
Bogaard A. 2004. Neolithic Farming in Central Europe. An Archaeobotanical Study of Crop Husbandry Practices. London, New York: Routledge
Bogucki P. 2008a. Forest Farmers and Stockherders. Early Agriculture and its Consequenc-es in North-Central Europe, 2nd edn. Cambridge: Cambridge University Press
Bogucki P. 2008b. The Danubian-Baltic borderland: northern Poland in the fifth millennium BC. Analecta Praehistorica Leidensia 40, 51–66
Burchard B. and Lityńska-Zając M. 2002. Plant remains from the Funnel Beaker Culture site at Niedźwiedź, Słomniki commune, Małopolska province. Acta Palaeobotanica 41(2), 171–176
Colledge S. and Conolly J. 2014. Wild plant use in European Neolithic subsistence econo-mies: a formal assessment of preservation bias in archaeobotanical assemblages and the im-plications for understanding changes in plant diet breadth. Quaternary Science Review 101, 193–206
Conolly J. Colledge S. and Shennan S. 2008. Founder effect, drift, and adaptive change in domestic crop use in early Neolithic Europe. Journal of Archaeological Science 35, 2797–2804
Czekaj-Zastawny A., Kabaciński J. and Terberger T. 2013. The origin of the Funnel Beaker culture from the southern Baltic coast perspective. In S. Kadrow and P. Włodarczak (eds.), Environment and Subsistence – Forty Years after Janusz Kruk’s “Settlement Studies...”. Rzeszów, Bonn: Institute of Archaeology Rzeszów University, Rudolf Habelt, 409–428
Czekaj-Zastawny A., Rauba-Bukowska A., Kukułka A., Kufel-Diakowska B., Lityńska-Zając M., Moskal-del Hoyo M., Wilczyński J. 2020. The earliest farming communities north of the Carpathians: The settlement at Gwoździec site 2. PLoS ONE 15(1): e0227008. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0227008
Dąbrowski M.J. 1971. Analiza pyłkowa warstw kulturowych z Sarnowa, pow. Włocławek. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 18, 147–163
Domańska L. and Kośko A. 1983. Łącko, woj. Bydgoszcz stanowisko 6 – obozowisko z fazy „AB” kultury pucharów lejkowatych. Folia Archaeologica 4, 3–48
Dreslerová D. and Kočar P. 2013. Trends in cereal cultivation in the Czech Republic from the Neolithic to the Migration period (5500 B.C.–A.D. 580). Vegetation History and Archaeobotany 22, 257–268
Ehrmann O., Biester H., Bogenrieder A. and Rosch M. 2014. Fifteen years of the Forchten-berg experiment—results and implications for the understanding of Neolithic land use. Vegetation History and Archaeobotany 23 (Suppl. 1), 5–18
Gluza I. 1984. Neolithic cereals and weeds from the locality of the Lengyel Culture at Nowa Huta - Mogiła near Cracow. Acta Palaeobotanica 23(2), 123–184
Gluza I., Tomczyńska Z. and Wasylikowa K. 1988. Uwagi o użytkowaniu drewna w neolicie na podstawie analizy węgli drzewnych ze stanowisk archeologicznych w Krakowie-Nowej Hucie. Materiały Archeologiczne Nowej Huty 12, 1–19
Godłowska M. and Gluza I. 1989. Lengyel Culture. Cracow-Nowa Huta-Mogiła. Przegląd Archeologiczny 36, 225–227
Grikpėdis M. and Motuzaitė Matuzevičiūtė G. 2016. The beginnings of rye (Secale cereale) cultivation in the East Baltics. Vegetation History and Archaeobotany 25, 601–610
Grygiel R. 2008. The Neolithic and Early Bronze Age in the Brześć Kujawski and Osłonki Region, Vol. II, Middle Neolithic: The Brześć Kujawski Group of the Lengyel Culture. Łódź: Fundacja Badań Archeologicznych Imienia Profesora Konrada Jażdżewskiego, Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi
Herking C.M. 2004. Pollenanalytische Untersuchungen zur holozänen Vegetationsgeschich-teentlang des östlichen unteren Odertals und südlichen unteren Wartatals in Nordwestpolen. Dissertation, University of Göttingen.http://webdoc.sub.gwdg.de/diss/2005/herking/index.html (accessed June 2009)
Jacomet S., Ebersbach R., Akeret Ö., Antolín F., Baum T., Bogaard A., Brombacher C., Bleicher N.K., Heitz-Weniger A., Hüster-Plogmann H., Gross E., Kühn M., Rentzel P., Stei-ner B., Wick L. and Schibler J. 2016. On-site data cast doubts on the hypothesis of shifting cultivation in the late Neolithic (c. 4300-2400 cal. BC): Landscape management as an alternative paradigm. Holocene 26(11), 1858–1874
Januševič Z.V. 1976. Kulturnye rasteniya jugo-zapada SSSR po paleoetnobotanicheskim issledovanijam. Kishinev: Shtiintsa
Jones G. 2002. Weed ecology as a method for the archaeobotanical recognition of crophusbandry practices. Acta Palaeobotanica 42(2), 185–193
Kalis A.J., Kubiak-Martens L. and Meurers-Balke J. 2015. Archäobotanische Unter-suchungen am mesolithischen Fundplatz Dąbki 9. In J. Kabaciński, S. Hartz, D.C.M. Raemaekers and T. Terberger (eds.), The Dąbki Site in Pomerania and the Neolithisation of the North European Lowlands (c. 5000–3000 cal BC). Rahden/Westf.: Marie Leidorf, 31–50
Kapcia M., Mueller-Bieniek A. 2018. Archaeobotanical analysis of abundant cereal finds from Kraków Nowa Huta Mogiła 62 – getting back to the old story. Folia Quaternaria 86, 217-231. DOI: 10.4467/21995923FQ.18.004.9822
Kirleis W., Fischer E. 2014. Neolithic cultivation of tetraploid free threshing wheat in Den-mark and Northern Germany: implications for crop diversity and societal dynamics of the Funnel Beaker Culture. Vegetation History and Archaeobotany 23, 81–96
Kirleis W., Klooß S., Kroll H. and Müller J. 2012. Crop growing and gathering in the northern German Neolithic: a review supplemented by new results. Vegetation History and Archaeobotany 21, 221–242
Klichowska M. 1966. Badania odcisków roślinnych na ceramice z neolitycznego stanowiska w Szlachcinie w pow. średzkim. Przegląd Archeologiczny 17, 84–86
Klichowska M. 1968. Odciski zboża na neolitycznej polepie i ceramice z Janówka, pow. Dzierżoniów. Sprawozdania Archeologiczne 19, 451–452
Klichowska M. 1969a. Wyniki badań szczątków roślinnych z neolitycznej osady w Husynnem, pow. Chełm, z 1966 roku. Sprawozdania Archeologiczne 20, 417
Klichowska M. 1969b. Analiza botaniczna materiałów z osady neolitycznej z Pietrowic Wielkich, pow. Racibórz. Sprawozdania Archeologiczne 20, 413–416
Klichowska M. 1970. Neolityczne szczątki roślinne z Radziejowa Kujawskiego. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 17, 165–174
Klichowska M. 1972. Rośliny naczyniowe w znaleziskach kulturowych Polski północno-zachodniej. Prace Komisji Biologicznej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 25(2), 1–73
Klichowska M. 1979. Pszenica z neolitycznego stanowiska w Opatowicach, woj. włocław-skie. Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. Seria Archeologiczna 26, 57–65
Klichowska M. 1985. Wyniki badań paleobotanicznych z trzech stanowisk archeologicznych: Poganice, Warszkowo, i Sławsko z 1985 r. Dissertation. Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences
Kohler-Schneider M. 2001. Verkohlte Kultur- und Wildpflanzenreste aus Stillfried an der March (= Mitteilungen der Prähistorischen Kommission 37). Wien: Verlag Österreichischen Akademie der Wissenschaften
Koszałka J. 2006. Odciski roślin na ceramice kultury pucharów lejkowatych oraz kultury amfor kolistych. In A. Kośko and M. Szmyt (eds), Opatowice – Wzgórze Prokopiaka 1. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 263-268
Koszałka J. 2007a. Odciski roślin na ceramice i polepie kultury pucharów lejkowatych. In A. Kośko and M. Szmyt (eds.), Opatowice - Wzgórze Prokopiaka 2. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 247–248
Koszałka J. 2007b. Odciski roślin na ceramice i polepie kultury pucharów lejkowatych oraz kultury amfor kulistych. In A. Kośko and M. Szmyt (eds.), Opatowice - Wzgórze Prokopiaka 3. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 363–369
Koszałka J. 2014. Odciski roślin na ceramice i polepie oraz makrofosylia. In A. Kośko and M. Szmyt (eds.), Opatowice - Wzgórze Prokopiaka 4. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 449–456
Kośko A. 1981. Udział południowo-wschodnioeuropejskich wzorców kulturowych w rozwoju niżowych społeczeństw kultury pucharów lejkowatych. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie
Kotynia K. Gospodarka roślinna na osadzie KPL w Mozgawie (stanowiska 1-3) na tle danych z południowo-wschodniej grupy kultury pucharów lejkowatych. Dissertation. Institute of Archaeology, Jagiellonian University
Kozłowski S. K., Nowak M. 2019. I przyszli ludzie zza Gór Wysokich. Ziemie polskie od VI do IV tysiąclecia BC. Rzeszów-Warszawa: Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego, Ośrodek Badań nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego
Kruk J. 1973. Studia osadnicze nad neolitem wyżyn lessowych. Wrocław: Ossolineum
Kruk J. 1980. Gospodarka w Polsce południowo-wschodniej w V-III tysiącleciu p.n.e. Wrocław: Ossolineum
Kruk J. 1993. Rozwój społeczno-gospodarczy i zmiany środowiska przyrodniczego wyżyn lessowych w neolicie (4800-1800 bc). Sprawozdania Archeologiczne 45, 7–17
Kruk J., Alexandrowicz S.W., Milisauskas S. and Śnieszko Z. 1996. Osadnictwo i zmiany środowiska naturalnego wyżyn lessowych. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Kruk J., Lityńska-Zając M. and Milisauskas S. 2016. Gospodarka roślinna w neolicie. Studium przypadku - Bronocice. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk O/Kraków
Kruk J. and Milisauskas S. 1999. Rozkwit i upadek społeczeństw rolniczych neolitu. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk O/Kraków
Kruk J. and Milisauskas S. 2018. Bronocice. The Chronology and Development of a Neolithic Settlement of the Fourth Millennium BC. Kraków: Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences
Kruk J., Milisauskas S. and Włodarczak P. 2018. Real Time. Radiocarbon Dates and Bayesian Analysis of the Neolithic Settlement at Bronocice, Fourth Millennium BC. Kraków: Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences
Latałowa M. 2003. Holocen. In S. Dybova-Jachowicz and A. Sadowska (eds.), Palinologia. Kraków: Instytut Botaniki Polskiej Akademii Nauk, 273–307
Latałowa M. 2007. Gospodarka człowieka w diagramach pyłkowych. In M. Makohonienko, D. Makowiecki and Z. Kurnatowska (eds.), Studia interdyscyplinarne nad środowiskiem i kulturą w Polsce. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 171–188
Lityńska M. 1990. Zboża i chwasty z neolitycznego stanowiska Iwanowice-Klin, woj. Kraków. Sprawozdania Archeologiczne 42, 105–109
Lityńska-Zając M. 1995. Charakterystyka niektórych aspektów upraw na podstawie analizy szczątków roślinnych ze stanowiska 12 w Parchatce gm. Kazimierz Dolny, woj. lubelskie. Sprawozdania Archeologiczne 47, 255–263
Lityńska-Zając M. 1997a. Środowisko i uprawa roślin w czasach pra- i wczesnohistorycz-nych. In K. Tunia (ed.), Z archeologii Małopolski. Historia i stan badań zachodniomałopol-skiej wyżyny lessowej. Kraków: Polska Akademia Nauk. Instytut Archeologii i Etnologii, 459–482
Lityńska-Zając M. 1997b. Wyniki badań odcisków roślinnych z neolitycznego stanowiska w Strachowie, woj. Wrocław. In: A. Kulczycka-Leciejewiczowa (ed.) Strachów. Osiedla neoli-tycznych rolników na Śląsku. Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, 267–277
Lityńska-Zając M. 2002. Odciski roślinne na polepie z osady kultury pucharów lejkowatych w Zawarży. In A. Kulczycka-Leciejewiczowa (ed.), Zawarża. Osiedle neolityczne w południowopolskiej strefie lessowej. Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, 129–134
Lityńska-Zając M. 2005. Chwasty w uprawach roślinnych w pradziejach i wczesnym średniowieczu. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Lityńska-Zając M. 2007a. Early Neolithic agriculture in south Poland as reconstructed from archaeobotanical plant remains. In S. Colledge and J. Conolly (eds.), The Origins and Spread of Domestic Plants in Southwest Asia and Europe. Walnut Creek: Left Coast Press, 315–326
Lityńska-Zając M. 2007b. Znaczenie znalezisk roślinnych dla archeologii i paleoekologii. In M. Makohonienko, D. Makowiecki and Z. Kurnatowska (eds.), Studia interdyscyplinarne nad środowiskiem i kulturą w Polsce. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 211–220
Lityńska-Zając M. 2009a. Odciski roślinne na polepie z neolitycznego stanowiska Polwica-Skrzypnik, pow. Oława. In B. Gediga (ed.), Osadnictwo neolityczne w Polwicy i Skrzypniku, powiat Oława (= Archeologiczne Zeszyty Autostradowe IAiE PAN 8: Badania na autostra-dzie A4 6). Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, 143–152
Lityńska-Zając M. 2009b. Przyczynek do historii upraw zbożowych na podstawie analizy odcisków roślinnych na polepie z wielokulturowego stanowiska Wojkowice 15, powiat Wro-cław. In B. Gediga (ed.), Archeologiczne Zeszyty Autostradowe, zeszyt 9. Badania na autostradzie A4 7. Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, 169–178
Lityńska-Zając M. 2010. Botanical analysis of the multicultural site in Smroków, Słomniki commune. Sprawozdania Archeologiczne 62, 335–352
Lityńska-Zając M., Kruk J. and Milisauskas S. 2016. Plant and charcoal remains from the burials of Bronocice. In S. Milisauskas, J. Kruk, M-L. Pipes and E. Haduch. Neolithic Hu-man Burials Practices. The Interpretation of Funerary Behaviors at Bronocice. Kraków: Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences, 191–196
Matuszkiewicz W. 2001. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski (= Vademecum Geobotanicum). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Milecka K., Makohonienko M., Okuniewska-Nowaczyk I. and Nalepka D. 2004. Cerealia (Secale cereale L. excluded) – Cereals. In M. Ralska-Jasiewiczowa et al. (eds.), Late Glacial and Holocene History of Vegetation in Poland Based on Isopollen Maps. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 263–272
Moskal-del Hoyo M., Mueller-Bieniek A., Alexandrowicz W.P., Wilczyński J., Wędzicha S., Kapcia M. and Przybyła M.M. 2017. The continuous persistence of open oak forests in the Miechów Upland (Poland) in the second half of the Holocene. Quaternary International 458, 14-27
Moskal-del Hoyo M., Wacnik A., Alexandrowicz W. P., Stachowicz-Rybka R., Wilczyński J., Pospuła-Wędzicha S., Szwarczewski P., Korczyńska M., Cappenberg K. and Nowak M. 2018. Open country species persisted in loess regions during the Atlantic and early Subbore-al phases: New multidisciplinary data from southern Poland. Review of Palaeobotany and Palynology 253: 49–69. DOI: 10.1016/j.revpalbo.2018.03.005
Mueller-Bieniek A. 2012. Rośliny użytkowe w badaniach archeobotanicznych średniowiecznego Krakowa. In: A. Mueller-Bieniek (ed.), Rośliny w życiu codziennym mieszkańców średniowiecznego Krakowa. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk, 25-113
Mueller-Bieniek A. 2016. Archaeobotanical materials of the Funnel Beaker culture in the Brześć Kujawski. In R. Grygiel. The Neolithic and Early Bronze Age in the Brześć Kujawski and Osłonki Region, Vol. III, Middle and Late Neolithic: The Funnel Beaker Culture. Łódź: Fundacja Badań Archeologicznych Imienia Profesora Konrada Jażdżewskiego, Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi, 753-770
Mueller-Bieniek A. 2018. Analiza archeobotaniczna ceramiki i polepy z Redecza Krukowego, stanowisko 20, pow. Włocławek, woj. kujawsko-pomorskie. In P. Papiernik and D. K. Płaza, Od epoki kamienia do współczesności. Badania archeologiczne w Redeczu Krukowym na Kujawach, t. 1. Łódź: Fundacja Badań Archeologicznych Imienia Profesora Konrada Jażdżewskiego, 575-578
Mueller-Bieniek A., Bogucki P., Pyzel J., Kapcia M., Moskal-del Hoyo M. and Nalepka D. 2019a. The role of Chenopodium in the subsistence economy of pioneer agriculturalists on the northern frontier of the Linear Pottery culture in Kuyavia, central Poland. Journal of Archaeological Science 111, 105027. DOI:10.1016/j.jas.2019.105027
Mueller-Bieniek A., Moskal-del Hoyo M., Kapcia M. and Przybyła M. M. 2018. Traces of supposed Neolithic plant husbandry in the multicultural site 3 at Miechów, southern Poland. In P. Valde-Nowak, K. Sobczyk, M. Nowak, J. Źrałka (eds.), Multas Per Gentes Et Multa Per Secula. Amici Magistro Et College Suo Ioanni Christopho Kozłowski Dedicant. Kraków: Institute of Archaeology, Jagiellonian University, 601-608
Mueller-Bieniek A., Nowak M., Styring M., Lityńska-Zając M., Moskal-del Hoyo M., Sojka A., Paszko B., Tunia K. and Bogaard A. 2019b. Spatial and temporal patterns in Neolithic and Bronze Age agriculture in Poland based on the stable carbon and nitrogen isotopic composition of cereal grains. Journal of Archaeological Science: Reports 27, 101993. https://doi.org/10.1016/j.jasrep.2019.101993
Mueller-Bieniek A., Pyzel J. and Kapcia M. 2018. Chenopodium Seeds in Open-Air Archaeological Sites – How to Not Throw the Baby Out with the Bathwater. Environmental Archaeology https://doi.org/10.1080/14614103.2018.1536500
Mueller-Bieniek A., Kittel P., Muzolf B., Cywa K. and Muzolf P. 2016. Plant macroremains from an early Neolithic site in eastern Kuyavia, central Poland. Acta Palaeobotanica 56(1), 79–89
Mueller-Bieniek A., Walanus A. 2012. Codzienność mieszkańców średniowiecznego Krakowa w świetle analizy statystycznej danych archeobotanicznych. In A. Mueller-Bieniek (ed.), Rośliny w życiu codziennym mieszkańców średniowiecznego Krakowa. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk, 115-165
Nalepka D. 2003. Prehistoric and historic settlements recorded in a terrestrial pollen profile: Boreal to Subatlantic forest succession in a 60 cm thick sediment in Stanisławice (southern Poland). Acta Palaeobotanica 43(1), 101–112
Niewiarowski W. and Noryśkiewicz B. 1999. Environmental changes in the vicinity of Biskupin in selected period of the last six thousand years and their reflection in pollen diagrams. In L. Stuchlik (ed.), Proceedings of the Fifth European Palaeobotanical and Palynological Conference, June 26-30, Kraków (= Acta Palaeobotanica, Supplementum 2). Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 582–588
Noryśkiewicz A. 2006. Historia cisa w okolicy Wierzchlasu w świetle analizy pyłkowej. Toruń: Instytut Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Towarzystwo Przyjaciół Dolnej Wisły
Nowak M. 1994. Wyniki dotychczasowych badań na stanowisku 1 w Kawczycach, woj. Kielce. Osada kultury pucharów lejkowatych. Sprawozdania Archeologiczne 46, 115–134
Nowak M. 2001. The second phase of Neolithization in East-Central Europe. Antiquity(289), 582–592
Nowak M. 2009. Drugi etap neolityzacji ziem polskich. Kraków: Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Nowak M. 2017. Do 14C dates always turn into an absolute chronology. The case of the Middle Neolithic in western Lesser Poland. Documenta Praehistorica 45, 240–271, DOI: 10.4312dp.44.15
Palmer C. 2004. Palaeoeconomic and palaeoenvironmental studies: 1. The carbonized macroscopic plant remains. In: A. Harding, J. Ostoja-Zagórski, C. Palmer and J. Rackham. Sobiejuchy: A Fortified Site of the Early Iron Age in Poland. Warsaw: Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences, 66–119
Podkowińska Z. 1961. Spichrze ziemne w osadzie kultury pucharów lejkowatych na Gawrońcu-Pałydze w Ćmielowie, pow. Opatów. Archeologia Polski 6, 23–63
Polcyn M., Polcyn I. and Burchard B. 1999. Zagadnienie funkcji orki neolitycznej na stano-wisku Mogiła Stradowska (Zagaje Stradowskie, woj. Świętokrzyskie) w świetle analizy fitli-tów. In: K. Wasylikowa (ed.), Rośliny w dawnej gospodarce człowieka (= Polish Botanical Studies, Guidebook Series 23). Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 107–113
Poręba G., Śnieszko Z. and Moska P. 2012. New perspectives of dating prehistoric soil erosion in loess areas. Sprawozdania Archeologiczne 64, 113-148
Pyzel J. 2010. Historia osadnictwa społeczności kultury ceramiki wstęgowej rytej na Kujawach. Gdańsk: Instytut Archeologii Uniwersytetu Gdańskiego
Pyzel J. 2018. Kultury pamięci, kultury zapomnienia. Osady pierwszych rolników w percepcji młodszych ugrupowań naddunajskich. Studium wybranych przypadków. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Robin V. and Nelle O. 2014. Contribution to the reconstruction of central European fire history, based on the soil charcoal analysis of study sites in northern and central Germany. Vegetation History and Archaeobotany 23, 51–65
Rook E. and Nowak M. 1993. Sprawozdanie z badań wielokulturowego stanowiska w Krakowie-Prądniku Czerwonym w latach 1990 i 1991. Sprawozdania Archeologiczne 45, 35–71
Rösch M., Kleinmann A., Lechterbeck J. and Wick L. 2014. Botanical off-site and on-site data as indicators of different land use systems: a discussion with examples from Southwest Germany. Vegetation History and Archaeobotany 23, 121–133
Rösch M. and Lechterbeck J. 2016. Seven millennia of human impact as reflected in a high resolution pollen profile from the profundal sediments of Litzelsee, Lake Constance region, Germany. Vegetation History and Archaeobotany 25, 339–358
Sady A. 2014. Analiza archeobotaniczna odcisków roślinnych na fragmentach polepy. In: P. Bobrowski, B. Gediga, D. Minta-Tworzowska and J. Piekalski (eds.), Badania archeologiczne na terenie „Zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny na rzece Odrze, województwo śląskie (polder)”, Wrocław: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Instytut Prahistorii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego, 99–114
Sady A. 2015. Pozostałości roślin uprawnych i drewna. Uwagi o gospodarce roślinnej i lokalnym środowisku. In T.J. Chmielewski and T. Mitrus (eds.), Pilszczyn. Eneolityczny kompleks osadniczy na Lubelszczyźnie. Pękowice-Wrocław: Profil Archeo, 165–188
Szwarczewski P. 2009. The formation of deluvial and alluvial cones as a consequence of human settlement on a loess plateau: an example from the Chroberz area (Poland). Radiocarbon 51, 445–455
Tanno K. and Willcox G. 2006. The origins of cultivation of Cicer arietinum L. and Vicia faba L.: early finds from Tell el-Kerkh, north-west Syria, late 10th millennium B.P. Vegetation History and Archaeobotany 15, 197–204
Tymrakiewicz W. 1962. Atlas chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwa Rolnicze i Leśne.
Wasylikowa K., Cârciumaru M., Hajnalová E., Hartyányi B.P., Pashkevich G.A. and Yanushevich Z.V. 1991. East-Central Europe. In W. Van Zeist, K. Wasylikowa and K-E. Behre (eds.), Progress in Old World Palaeoethnobotany. Rotterdam: Balkema, 207–240
Wierzbicki J. 1999. Łupawski mikroregion osadniczy ludności kultury pucharów lejkowatych. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
Wierzbicki J. 2013. Wielka kolonizacja społeczności kultury pucharów lejkowatych w dorzeczu środkowej Warty. Poznań: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich
Zarzycki K., Trzcińska-Tacik H., Różański W., Szeląg Z., Wołek J. and Korzeniak U. 2002. Ecological indicator of vascular plants of Poland (= Biodiversity of Poland 2). Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences
Zemanek A. 2012. Wybrane rośliny średniowiecznego Krakowa w polskich zielnikach renesansu. Selected plants of medieval Kraków in the Polish herbals of the Renaissance. In A. Mueller-Bieniek (ed.), Rośliny w życiu codziennym mieszkańców średniowiecznego Krakowa. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk, 211-242

Relation:

Sprawozdania Archeologiczne

Volume:

72

Issue:

1

Start page:

87

End page:

114

Resource type:

Text

Detailed Resource Type:

Article

Format:

application/octet-stream

Resource Identifier:

0081-3834 ; doi:10.23858/SA/72.2020.1.005

Source:

IAiE PAN, call no. P 244 ; IAiE PAN, call no. P 245 ; IAiE PAN, call no. P 243 ; click here to follow the link

Language:

eng

Rights:

Creative Commons Attribution BY 4.0 license

Terms of use:

Copyright-protected material. [CC BY 4.0] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY 4.0 license, full text available at: ; -

Digitizing institution:

Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences

Original in:

Library of the Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences

Projects co-financed by:

Ministry of Science and Higher Education ; Activities popularizing science (DUN)

Access:

Open

×

Citation

Citation style: