Object structure
Title:

Paleo-landscape aspects of research on post-depositional processes of destruction of settlement ceramics (Kunice a case study)

Subtitle:

Archeologia Polski T. 65 (2020)

Creator:

Mierzwiński, Andrzej

Contributor:

Leligdowicz, Andrzej. Tł.

Publisher:

Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk

Place of publishing:

Warszawa

Date issued/created:

2020

Description:

ill., 24 cm

Type of object:

Journal/Article

Subject and Keywords:

pottery destruction ; stratification process ; lake transgressions ; paleo-landscape ; Silesia ; HaB-HaD1 (9th–6th centuries BC)

Abstract:

The author presents the results of research on a specific type of destruction of pottery from archaeological excavations on a settlement from Late Bronze Age and Early Iron Age (HaB3–HaD1 dated to the 9th–6th centuries BC) in Kunice, voivodeship Lower Silesia. It is located on one of the few postglacial lakes present till now in Silesia. Analysed were disintegrations in form of separation of pottery walls observed on the coil contacts. Topographic and stratigraphic approach to this phenomenon allowed to show its post-depositional character, recognise the causes, and trace the dynamics of this process. The obtained results indicate that there exists a relationship between the pottery wall separations and the hydrological effects of the impact of climatic factors in the course of the oldest oscillation of the Subatlantic stage, generally humid and cool. They enrich and specify the insight on the scale and impact of hydrological changes on the paleo-landscape. The most important, however, is the appreciation of the cognitive values of the source mass material in studying problems that go beyond the trend present in cultural studies

References:

Baron J . 2014, Chronologia i fazy zasiedlenia stanowiska, Sum.: Chronology and settlement stages – summary, [in:] Osada kultury pol popielnicowych w Grzybianach koło Legnicy, T. Stolarczyk, J. Baron eds, Legnica–Wrocław, pp. 585–598
Buko A . 2002, Procesy stratyfikacyjne ceramiki z wykopalisk: problem fragmentaryzacji zbiorow, Zusamm.: Ablagerungsvorgange von Keramik aus archaologischen Ausgrabungen: Das Problem der Keramikfragmentation, „Študijné zvesti Archeologického ústavu SAV”, 35, pp. 247–258
Buko A . 2008, Pottery fragmentation as a source of archaeological information, „Archaeologia Polona”, 46, pp. 149–162
Chapma n J . 2001, Intentional fragmentation in the Neolithic and Copper Age of south-east Europe: incised signs and pintaderas, [in:] Festschrift fur Gheorghe Lazarovici zum 60. Geburtstag, F. Draşovean ed., Timişoara, pp. 217–243
Domańska E . 2006, Historie niekonwencjonalne. Refleksja o przeszłości w nowej humanistyce, Sum.: Unconventional histories. Reflections on the past in the New Humanities, Poznań
Domańska E . 2008, Problem rzeczy we wspołczesnej archeologii, [in:] Rzeczy i ludzie. Humanistyka wobec materialności, J. Kowalewski, W. Piasek, M. Śliwa eds, Colloquia Humaniorum, Olsztyn, pp. 27–60
Dzięgielewski K . 2012, Problemy synchronizacji danych paleoklimatycznych i archeologicznych na przykładzie tzw. wahnięcia subatlantyckiego, Sum.: Problems of paleoclimatic and archaeological data synchronization as exemplified by the Subatlantic abrupt climatic shift, [in:] Peregrinationes archaeologicae in Asia et Europa Joanni Chochorowski dedicatae, W. Blajer ed., Kraków, pp. 109–119
Dzięgielewski K . , Nalepka D. , Walanus A . 2011, Dry swamp? Researching a peat bog and settlement in Podłęże near Krakow as a contribution to climate reconstruction in the early Subatlantic period, „Archaeologia Polona”, 49, pp. 31–36
Gediga B . 2016, „Lausitzer” Doppelburgen in Polen, [in:] … tenkrat na vychodě …: Sbornik k 80. narozeninam Vita Vokolka, M. Popelka, R. Šmidtová, P. Burgert, J. Jílek eds, Praehistorica, 33/1–2, Praha, pp. 151–163
Gediga B . 2017, Einige Bemerkungen uber das Problem der “Lausitzer” Doppelburgen in Polen, [in:] Enge Nachbarn. Doppel- und Mehrfachburgen in der Bronzezeit und im Mittelalter, mittelalterliche Doppelstadte, I. Beilke-Voigt, O. Nakoinz eds, Berlin Studies of the Ancient World, 47, Berlin, pp. 145–162
Holtorf C . 2002, Notes on the life history of a pot sherd, „Journal of Material Culture”, 7/1, pp. 49–71
Jahn A . , Szczepankiewicz S . 1967, Osady i formy czwartorzędowe Sudetow i ichprzedpola, [in:] Czwartorzęd Polski, R. Galon, J. Dylik eds, Warszawa, pp. 397–430
Kadrow S . 1992, Pottery fragmentation and dynamics of depositional processes inside trapeze- shaped features, „Archaeologia Polona”, 30, pp. 69–74
Klimaszewski M . 1981, Geomorfologia, Warszawa
Kłosińska E . , Mierzwiński A . 1989, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych przeprowadzonych w 1986 r. na osadzie obronnej kultury łużyckiej w Kunicach (stan. 1), woj. legnickie, Sum.: The report of the excavation on the defensive settlement of the Lusatian culture in Kunice (site 1), Legnica voivodeship, in 1986, „Śląskie Sprawozdania Archeologiczne”, 29, pp. 57–60
Kobiałka D. 2011, The biography of biographical approaches, [in:] Biografie żywiołow. Kulturowy wymiar świata, M. Kania, D. Kobiałka eds, Poznań, pp. 21–43
Kobylińska U. , Kobyliński Z . 1994, Struktura wielkościowa zespołow ceramiki na stanowiskach wielowarstwowych: metody analizy i możliwości poznawcze, Sum.: Size structure of the pottery sherd assemblages from multi-layer sites: analytical methods and cognitive possibilities, „Archeologia Polski”, 38/2, pp. 229–262
Kobyliński Z . 2019, Od archeologii osadnictwa do biografii krajobrazu: archeologia polska wobec wspołczesnych perspektyw badań relacji między człowiekiem a środowiskiem w przeszłości, Sum.: From the archaeology of settlement to the biography of landscapes: Polish archaeology and the contemporary prospects for research on the relationship between humans and the environment in the past, „Przegląd Archeologiczny”, 67, pp. 9–30
Kopytoff I . 1986, The cultural biography of things: commodization as process, [in:] The social life of things. Commodities in cultural perspective, A. Appadurai ed., Cambridge, pp. 64–91
Kopytoff I . 2003, Kulturowa biografia rzeczy – utowarowienie jako proces, translated by E. Klekot, [in:] Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, M. Kempny, E. Nowicka eds, Warszawa, pp. 249–274
Kucypera P. , Wadyl S . 2012, Kultura materialna, [in:] Przeszłość społeczna. Proba konceptualizacji, S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska eds, Poznań, pp. 614–626
Kukawka S . 2010, Subneolit północno-wschodnioeuropejski na Niżu Polskim, Sum.: The north-eastern European Subneolithic on the Polish Lowland, Toruń
Marek S . , Siedlak S . 1972, Torfowisko Kunice a osada łużycka w Grzybianach koło Legnicy, Sum.: The peat-bog by Kunice and the prehistoric settlement near Grzybiany (Legnica District), „Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią”, Seria B – Biologia, 25, pp. 157–167
Michalska Z . 1969, List of geological and archaeological sites on the territory of Poland dated by means of radiocarbon, „Geographia Polonica”, 17, pp. 97–108
Mierzwiński A . 1986, Badania wykopaliskowe na osiedlu obronnym ludności kultury łużyckiej w Kunicach, woj. Legnica (st. 1) w 1985 roku, „Dolnośląskie Wiadomości Prahistoryczne”, 1, pp. 99–117
Mierzwiński A . 1988, Ze studiow nad osadnictwem kultury łużyckiej w zachodniej strefie Wzniesień Żarskich. Trzebielski mikroregion osadniczy, Zusamm.: Aus den Studien uber die Siedlungsaktivitat der Lausitzer Kultur in der westlichen Zone von Wzniesienia Żarskie. Die Siedlungsmikroregion von Trzebiel, „Archeologia Polski”, 33/2, pp. 347–402
Mierzwiński A . 1989, Funkcja grodow ludności kultury łużyckiej w świetle badań tych obiektow na Śląsku, Zusamm.: Funktion der Burgen der Bevolkerung der Lausitzer Kultur im Lichte der Forschungen uber diese Objekte in Schlesien, [in:] Studia nad grodami epoki brązu i wczesnej epoki żelaza w Europie Środkowej, B. Gediga ed., Prace Komisji Archeologicznej, Polska Akademia Nauk – Oddział we Wrocławiu, 7, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź, pp. 185–207
Mierzwiński A . 1990, Badania wykopaliskowe na osadzie ludności kultury łużyckiej w Kunicach, woj. Legnica (stan. 1), przeprowadzone w 1988 roku, Sum.: Excavation investigations in Lusatian culture settlement in Kunice, district Legnica (site 1) in 1988, „Śląskie Sprawozdania Archeologiczne”, 31, pp. 155–172
Mierzwiński A . 1992a, Wyniki badań na osadzie ludności kultury łużyckiej w Kunicach, woj. Legnica (stan. 1), Sum.; Results of excavations in a Lusatian settlement in Kunice, Legnica province (site 1), „Sprawozdania Archeologiczne”, 44, pp. 129–157
Mierzwiński A . 1992b, Zasiedlenie Opolszczyzny od starszej epoki brązu po wczesny okres lateński, Zusamm.: Die Besiedlung Oppelner Schlesiens seit der alteren Bronzezeit bis zur fruhen Latenezeit, Wrocław
Mierzwiński A . 1992c, Przemiany osadnicze w strefie Wzgorz Trzebnickich i Kotliny Żmigrodzkiej od starszej epoki brązu po wczesny okres lateński, Zusamm.: Die Besiedlungsveranderungen auf dem Gebiet zwischen Wzgorza Trzebnickie (Trzebnickie Anhohe) und Kotlina Żmigrodzka (Żmigrodzka Becken) von der alteren Bronze- bis zur fruhen Latenezeit, „Przegląd Archeologiczny”, 40, pp. 5–47
Mierzwiński A . 1994a, Wyniki prac wykopaliskowych na osadzie ludności kultury łużyckiej w Kunicach (stan. 1), woj. Legnica, z 1986 roku, Sum.: Results of excavations in a Lusatian Culture settlement at Kunice (site 1), Legnica Distr., made in 1986, „Silesia Antiqua”, 36–37, pp. 41–60
Mierzwiński A . 1994b, Przemiany osadnicze społeczności kultury łużyckiej na Śląsku, Zusamm.: Die Siedlungswandlungen bei den Gesellschaften der Lausitzer Kultur in Schlesien, Wrocław
Mierzwiński A . 1995a, Lokalne stosunki osadnicze w świetle analizy makroregionalnej na przykładzie zasiedlenia międzyrzecza Nysy Łużyckiej i Lubszy w III EB-HaD, Zusamm.: Die lokalen Siedlungsstrukturen im Lichte einer makroregionalen Analyse am Beispiel der Besiedlung auf dem Zwischenstromgebiet Lausitzer Neise-Lubst in III Bz-HaD, „Dolnośląskie Wiadomości Prahistoryczne”, 3, pp. 7–30
Mierzwiński A . 1995b, Stosunki osadnicze na Wyżynie Śląskiej od początkow epoki brązu po wczesny okres lateński, Zusamm.: Die Besiedlungsverhaltnisse in der Schlesischen Hochebene von Anfang der Bronzezeit bis zu der fruhen La-Tene-Zeit, „Śląskie Prace Prahistoryczne”, 4, pp. 47–72
Mierzwiński A . 1997, Głogowsko-dalkowski region osadniczy: zarys przemian w zasiedleniu od starszej epoki brązu po początki okresu lateńskiego, Zusamm.: Die Glogauer-Dalkauer Siedlungsregion: Abris der Umwandlungen in Besiedlung von der alteren Bronzezeit bis an die Anfange der Latenezeit, „Dolnośląskie Wiadomości Prahistoryczne”, 4, pp. 61–116
Mierzwiński A . 2000, Zagadnienie obronności osiedli typu biskupińskiego. O potrzebie alternatywnej interpretacji, Zusamm.: Die Frage der Verteitigungsfahigkeit der Siedlungen vom Biskupin-Typ. Uber den Bedarf an einer alternativen Interpretation, „Przegląd Archeologiczny”, 48, pp. 141–151
Mierzwiński A . 2002, Kłopoty z ceramiką jako „źrodłem poznania”, Zusamm.: Schwierigkeiten mit der Keramik als einer „Erkenntnisquelle”, „Przegląd Archeologiczny”, 50, pp. 71–83
Mierzwiński A . 2003, Znaki utrwalone w glinie. Społeczno-obrzędowe aspekty działań wytworczych końca epoki brązu i wczesnej epoki żelaza. Model nadodrzański, Zusamm.: Zeichen in Ton festgehalten. Sozial-rituelle Aspekte von Herstellungsaktivitaten der ausgehenden Bronze- und fruhen Eisenzeit. Oderraum-Modell, Wrocław
Mierzwiński A . 2007, Ślężańska układanka. Strukturalno-semiotyczne poszukiwania kontekstu historycznego, Zusamm.: Das Zobtenberger Puzzlespiel. Strukturell-semiotische Suche nach einem geschichtlichen Kontext, Wrocław
Mierzwiński A . 2012a, Tajemnice pol popielnicowych. Pogranicze doczesności i zaświatów w perspektywie pradziejowej antropologii śmierci, Zusamm.: Geheimnisse der Urnenfelder. An der Grenze von Diesseits und Jenseits in der Perspektive der vorgeschichtlichen Todesanthropologie,Wrocław
Mierzwiński A . 2012b, Biesiady w rytuale pogrzebowym nadodrzańskiej strefy pol popielnicowych, Zusamm.: Trankgelagen in dem Begrabnisritual der Urnenfelderkultur im Oderraum, Wrocław
Mierzwiński A . 2012c, Dobroczyńcy zmarłych. Rozważania o ingerencjach grobowych w poźnej epoce brązu i wczesnej epoce żelaza, Zusamm.: Wohltater der Verstorbenen. Erwagungen uber die Eingriffe in Graber in der spaten Bronze- und der fruhen Eisenzeit, „Przegląd Archeologiczny”, 60, pp. 49–82
Mierzwiński A . 2013, The communicative aspect of burial mound symbolism. A commentary to Homer’s accounts / Komunikacyjny aspekt symboliki kurhanu. Komentarz do przekazow Homera, „Analecta Archaeologica Ressoviensia”, 8, pp. 237–272
Mierzwiński A . 2015, Lwy znad Czarnej Wody. Opowieść o sacrum ślężańskiego krajobrazu w XII–XIX wieku, Zusamm.: Lowen am Schwarzwasser. Eine Geschichte uber das Sacrum der Zobtenberger Landschaft im 12.–19. Jahrhundert, Wrocław
Mierzwiński A . 2019a, Eschatologiczne skutki przędzenia i tkania. Z dziejow semiotyzacji działań wytworczych w kontekstach sepulkralnych, Sum.: Eschatological implications of spinning and weaving. From the history of semiotisation of manufacturing in sepulchral contexts, Wrocław
Mierzwiński A . 2019b, Krajobraz z babą, [in:] Archeologia jako humanistyczna interpretacja przeszłości. Studia dedykowane Profesorowi Henrykowi Mamzerowi, A. Posern-Zieliński, J. Sawicka, J. Kabaciński, M. Kara, K. Zamelska-Monczak eds, Poznań, pp. 239–255
Mierzwiński A . , Kłosińska E . 1989, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych przeprowadzonych w 1985 r. na osadzie obronnej ludności kultury łużyckiej w Kunicach, woj. Legnica, „Śląskie Sprawozdania Archeologiczne”, 28, pp. 31–33
Minta-Tworzowska D. 2012, Źrodło/ Ślad/ Artefakt/ Rzecz/ Przedmiot, [in:] Przeszłość społeczna. Proba konceptualizacji, S. Tabaczyński, A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska eds, Poznań, pp. 137–161
Neustupný E . 1998, K variabilitě latenske keramiky, Sum.: Variability of the La Tene culture pottery, „Archeologické rozhledy”, 50/1, pp. 77–94
Niesiołowska-Wędzka A . 1974, Początki i rozwoj grodow kultury łużyckiej, Zusamm.: Anfange und Entwicklung der Burgen der Lausitzer Kultur, Polskie Badania Archeologiczne, 18, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk
Nissinaho A . 1993, Methodological aspects of surface collection, „Karhunhammas”, 15, pp. 45–60
Olsen B . 2010, In defense of things. Archaeology and the ontology of objects, Lanham
Olsen B . 2013, W obronie rzeczy. Archeologia i ontologia przedmiotow, translated by B. Shallcross, Warszawa
Rajski P. , Stolarczyk T. 2014, Położenie i kontekst osadniczy stanowiska Grzybiany 3, Sum.: Location and settlement background of the site Grzybiany 3, [in:] Osada kultury pól popielnicowych w Grzybianach koło Legnicy, T. Stolarczyk, J. Baron eds, Legnica–Wrocław, pp. 35–48
Shanks M. 1998, The life of an artifact in an interpretative archaeology, „Fennoscandia archaeologica”, 15, pp. 15–30
Sych D . 2014, Research perspectives of the traseology of metal artifacts, „Śląskie Sprawozdania Archeologiczne”, 56, pp. 31–40
Szczepankiewicz S ., Szczypek P. 1974, Stanowisko Grzybiany. Stanowisko Kunice. Wstępne informacje o genezie i wieku mis jeziornych i obszarow przyległych, [in:] Krajowe Sympozjum „Rozwój den dolinnych rzek niżowej części dorzecza Odry i wydm śródlądowych w holocenie z nawiązaniem do schyłku ostatniego glacjału” (Wrocław–Poznań 16–21 września 1974). Przewodnik wycieczki, S. Kozarski ed., Poznań, pp. 24–30
Szenicowa W. 1961, Osada obronna kultury łużyckiej w Kunicach, „Biuletyn Informacyjny Konserwatora Zabytków Archeologicznych na woj. wrocławskie 1959–1960 r.”, pp. 33–35
Urbańczyk P. 1986, Formowanie się układow stratyfikacyjnych jako proces źrodłotworczy, Sum.: The formation of stratificational entities as a source-creative process, [in:] Teoria i praktyka badań archeologicznych, I, Przesłanki metodologiczne, W. Hensel, G. Donato, S. Tabaczyński eds, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź, pp. 184–245, 401–405
Urbańczyk P. 2012, Stratygrafia, [in:] Przeszłość społeczna. Proba konceptualizacji, S. Tabaczyński,A. Marciniak, D. Cyngot, A. Zalewska eds, Poznań, pp. 429–450
Walczak W. 1970, Obszar przedsudecki, Warszawa
Walczak W. 1974, Nad Odrą. Szkice z dziejow przemian krajobrazu geograficznego ziem nadodrzańskich Dolnego Śląska, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk
Żur T. 2014, Ceramika naczyniowa z osady kultury łużyckiej w Grzybianach, Sum.: Ceramic vessels from the Lusatian culture settlement in Grzybiany, [in:] Osada kultury pól popielnicowych w Grzybianach koło Legnicy, T. Stolarczyk, J. Baron eds, Legnica–Wrocław, pp. 205–300

Relation:

Archeologia Polski

Volume:

65

Start page:

9

End page:

66

Resource type:

Text

Detailed Resource Type:

Article

Format:

application/octet-stream

Resource Identifier:

0003-8180 ; doi:10.23858/APol65.2020.001

Source:

IAiE PAN, call no. P 320 ; IAiE PAN, call no. P 321 ; IAiE PAN, call no. P 319 ; click here to follow the link

Language:

pol ; eng

Rights:

Creative Commons Attribution BY 4.0 license

Terms of use:

Copyright-protected material. [CC BY 4.0] May be used within the scope specified in Creative Commons Attribution BY 4.0 license, full text available at: ; -

Digitizing institution:

Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences

Original in:

Library of the Institute of Archaeology and Ethnology of the Polish Academy of Sciences

Projects co-financed by:

Ministry of Science and Higher Education

Access:

Open

×

Citation

Citation style: